De alchemie van J.K. Rowling: diepe boodschappen in verhalen over Harry Potter beschreven door Hans Andréa

LEES OVER DE INSPIRATIE-AVOND MET HANS ANDREA IN AMSTERDAM OP 15 OKTOBER 2024

Ligt er een geheime boodschap verborgen in de tekst van het populairste kinderverhaal ooit? In september 2020 verscheen het boek ‘De alchemie van J.K. Rowling in het licht van de alchemische bruiloft van Christiaan Rozenkruis’. De Nederlandse vertaling is momenteel uitverkocht, maar de Engelstalige versie is nog verkrijgbaar. Andréa neemt je mee op een reis door de alchemistische symboliek in Harry Potter. De auteur wijst je op verbazingwekkende ontdekkingen die hij deed. Op overtuigende wijze onthult Hans Andréa dat achter alle magie en opwinding in Harry Potter een boodschap schuilt die tegelijk modern en heel oud is: alchemie is het ontwaken van de innerlijke God, die in het hart van iedere zoeker slaapt.

VOORWOORD

Het idee om een boek te schrijven kwam in eerste instantie niet bij me op. Ik begon in 2004 met het schrijven van berichten voor het forum ‘Harry Potter voor zoekers’: https:/groups.yahoo.com/neo/groups/harrypottervoorzoekers/info

Mijn doel was het op gang brengen van een denkproces en het stimuleren van discussie. Ik gebruikte luchtige spreektaal, alsof ik met een aanwezig publiek sprak. Er was vaak een aanzienlijk tijdsinterval tussen berichten, en ik ging er van uit dat er nieuwe leden zouden toetreden. Daarom nam ik de gewoonte aan om de basisregels die aan mijn uitleg ten grondslag liggen, te herhalen. Dat betekent dat veel van de eerdere berichten (nu hoofdstukken) op zichzelf kunnen worden gelezen, zonder kennis van de voorgaande. Dit is voor de latere berichten minder het geval omdat het materiaal ingewikkelder werd.

Enkele jaren later kwam het bij me op dat mijn berichten konden worden gebundeld in een boek. Ik heb al mijn berichten door genomen en die ik geschikt vond geselecteerd en bewerkt. Dit boek is het resultaat van jarenlang berichten versturen.

Als mijn boek van kaft tot kaft wordt gelezen, kan het overkomen of ik in herhaling verval, maar het voordeel is dat als de hoofdstukken afzonderlijk worden gelezen, ze nog steeds begrijpelijk zouden moeten zijn voor degenen voor wie gnostieke alchemie totaal nieuw is.

Toen ik Harry Potter voor het eerst las, reageerde ik met opperste verbazing en vreugde toen ik zag hoe nauwkeurig de symboliek in Harry Potter gelijk is aan de symboliek in de gnostieke wijsbegeerte. Ik heb geprobeerd deze verbazing en vreugde in mijn schrijven tot uitdrukking te brengen en ik hoop dat dat afstraalt van dit boek.

Hans Andréa

INTRODUCTIE

U gaat lezen wat mij beweegt om van de daken te schreeuwen: Ik houd van Harry Potter. Aan de ene kant zie ik een wereld van zeven miljard mensen, waarvan het lijden groter is dan ooit. Dat is de wereld van 9/11, de wereld van COVID19, van slavernij, van toenemende misdaad, van drugsbaronnen die rijker zijn dan menig nationale economie, van glijdende morele standaarden en van stervende hoop onder miljoenen.

Aan de andere kant zie ik het lichtende verhaal van een jonge man, wiens morele kwaliteit diametraal staat tegenover de heersende norm. Een verhaal zo vervuld van onbaatzuchtigheid, zelfopoffering en liefde, dat ik geen woorden kan vinden om mijn vreugde uit te drukken. En dat is nog maar de oppervlakte. Onder al die opwinding en spanning ligt een diepere laag van symboliek, die krachtig weerklank vindt in het collectieve onbewuste. En onder die laag ligt weer een andere laag, een laag van geestelijk christendom, dat zijn oorsprong vindt in het oude Egyptische denken. Het is tegelijk oud en splinternieuw. En ik geloof dat daaronder een basis ligt van geestelijke symbolen, die tot voorheen alleen werden onderwezen aan uitverkoren leden van mysteriescholen. Dat niveau is niet te begrijpen voor de gewone mens. Dat is het niveau dat alleen kan worden begrepen door wie zijn leven volledig wijdt aan het zoeken naar God, naar de Essentie, naar Tao zoals de oude Chinezen het noemden – wat ‘Dat’ betekent.

Wat ooit gegeven werd aan de enkelen in de oude mysteriescholen in Griekenland en het Midden-Oosten, wordt nu bekend gemaakt aan iedereen die oren heeft om te horen en ogen om te zien. Dat is een besef dat in mij groeide in de voorbije jaren dat ik Harry Potter heb gelezen en eindeloos herlezen en bij het lezen van wat anderen erover hebben gezegd. Het plezier van deze ontdekking trof mij steeds weer, soms mij de adem benemend. Dan vraag ik me af of ik dit allemaal droom, maar als ik denk aan de krachtige symbolen in het boek en mijn eigen spirituele ontdekkingen onderzoek, kom ik steeds tot dezelfde conclusie: Harry Potter is een verhaal van zulke schitterende geestelijke schoonheid en kracht dat het de wereld zal veranderen.

Er zijn vele andere werken geweest van grote schoonheid en kracht, zoals het verhaal van koning Arthur en de legende van de heilige Graal, maar van geen enkel verhaal, ooit in de wereldgeschiedenis, zijn 500 miljoen exemplaren verkocht in twintig jaar. Het fenomeen Harry Potter kent geen precedent. Als Harry Potter alleen maar een mooi verhaal zou zijn, dat door hooguit vijfhonderd mensen is gelezen, zou ik dit niet schrijven. We praten daarentegen over een boek dat is gelezen door honderden miljoenen mensen. Alleen van de Bijbel en het Kleine Rode Boekje van Mao Tse Tung zijn meer exemplaren verkocht (een miljard). En ik denk dat het laatste boek binnen enkele jaren wordt verslagen, want de belangstelling voor Harry Potter neemt nog steeds toe.

Maar bekijk het van de andere kant. Naar mijn mening is er een groep mensen die de staat van bevrijding heeft bereikt. Deze groep wordt de gemeenschap van de heiligen genoemd, of Lohans, of de universele broederschap, of de Orde van de Feniks. De naam doet er niet toe. Zij zijn vervuld van de oorspronkelijke geest die het heelal heeft geschapen. Het eerste kenmerk van de oorspronkelijke geest is liefde.

En terwijl deze Meesters van Ontferming ons zien als sterfelijke aardse mensen, voelen zij voor ons een oneindig mededogen. Zij voelen een intens medeleven als zij het kwaad zien dat ik eerder noemde. Zij zien de kinderen van de oorspronkelijke geest verdrinken in deze wereld van duisternis en lijden. Zij voelen de pijn van goddeloosheid die het hart verkrampt van vele miljoenen die (vaak onbewust) een weg zoeken naar het onvergankelijke licht.

En wat is een betere manier voor deze broederschap om te werken, dan een genie te inspireren, die jonge mensen spelenderwijs kan boeien en hen bijna kan dwingen dit verhaal te lezen en herlezen? Hoe anders kun je de wereld in het hart aangrijpen, dan door zijn kinderen te betoveren, die zo open staan voor de waarheid van bevrijding, zij het in symbolische vorm? Ik beweer dat wij getuige zijn van een wonder. Een wonder is, naar mijn bescheiden mening, de werking van niet zichtbare goddelijke krachten, die een doel nastreven in overeenstemming met goddelijke bedoelingen.

Wat ik hoop in dit boek te bewerkstelligen is de lezer te overtuigen dat Harry Potter inderdaad een goddelijke boodschap is, voor de uiteindelijke redding en bevrijding van de mensheid.

1. DE GEESTELIJK KRACHT VERBORGEN IN HARRY POTTER

Diep verborgen onder alle opwinding, mysterie en spanning in Harry Potter, ligt een intense geestelijke symboliek, die is ontsnapt aan de aandacht van fans en massamedia, maar wel is opgepakt door het onderbewuste van miljoenen kinderen, van alle leeftijden, over de hele wereld. Het is een samenzwering in liefde, een triomf van het goddelijk licht.

Als we voorbij kunnen zien aan de franje, komt het basisverhaal van Harry Potter overeen met alle grote mythen, epische werken en Bijbelse vertellingen van de mens, sinds onheuglijke tijden. De symboliek in Harry Potter is universeel en tijdloos.

Kijk maar eens naar het basisverhaal:
Er is een voorspelling dat er een baby geboren zal worden, die de wereld zal veranderen. Hij wordt geboren en er verschijnt een ster om zijn geboorte aan te kondigen. Als de koning van deze wereld hoort van de geboorte, probeert hij de baby te laten doden, maar dat mislukt. Het kind groeit op in wijsheid en grootheid en in de gunst bij God en mensheid. Hij verricht wonderen op jonge leeftijd, maar als hij ouder wordt, weet hij dat hij zijn aartsvijand Satan zal moeten verslaan. Onze held bereidt zich erop voor om zich te offeren voor de wereld. Hij geeft zich over, weerloos, een zekere dood onder ogen ziend. Hij wordt gedood en gaat naar de onderwereld, waar hij kan kiezen om verder te gaan, of om terug te keren. Hij keert terug, als overwinnaar, als meester over de dood, dat wil zeggen: eeuwig levend, om de wereld te bevrijden van het kwaad.

Dat verhaal kennen wij allemaal – het is het verhaal van Jezus. Maar het is ook het verhaal van Harry Potter. In het geval van Harry is Sirius de ster. Sirius wordt zijn peetvader. Op jonge leeftijd redt Harry veel levens, wint de strijd tegen draken en reuzenslangen en ziet meerdere malen de dood door Voldemort onder ogen.

Het verhaal van de held die de wereld van de dood binnengaat en dan terugkomt om de wereld te redden is universeel. Het is het verhaal van Orpheus, Bacchus, Attis, Osiris, Dionysos en vele anderen, duizenden jaren terug in de geschiedenis. Dit archetypische verhaal vindt weerklank in het collectief on bewuste van vele miljoenen, omdat de mensheid onophoudelijk is geconfronteerd met de symboliek van de innerlijke God, slapend in het menselijke hart, gelijk de knop van een zuivere, verblindend witte lelie.

De vredevorst kunnen wij wekken door antwoord te geven op Gods roep om naar hem terug te keren. Dat antwoord is: dorsten naar God, gelijk een opgejaagd hert dorst naar het stromend water van een bosbeek. Deze dorst opent de knop, waaruit de goddelijke ziel geboren zal worden, die de strijd zal aangaan tegen het kwaad, de zelfzucht en de duisternis in de zoeker zelf. Hij zal overwinnen en als hij dat doet zal hij de zoeker uittillen boven dood, lijden en kwaad door middel van een alchemische transformatie.

Alchemie is de wetenschap waarmee de zoeker de goddelijke ziel in staat stelt om te groeien, zodat die geleidelijk de sterfelijke biologische ziel vervangt. Dat is wat er werkelijk bedoeld wordt met het veranderen van lood in goud. Harry Potter is een uiterst gedetailleerde gids in symbolische vorm die de alchemist helpt om de volledige transmutatie en transfiguratie te bereiken. De karakters in de zeven delen zijn personificaties van krachten en aanzichten van zijn eigen karakter, die de groei van de innerlijke God helpen of tegenwerken. De strijd waarin Harry Potter leeft en het hele drama dat zich ontplooit, is een symbolische voorstelling van de strijd die iedere mens moet voeren voor het verwerven van verlichting, zoals de boeddhisten het noemen.

Voor lezers die door de oppervlakte van het verhaal heen kunnen zien en kunnen voorbijzien aan de elementen die maken dat het verhaal er uitziet als een kinderboek, dikwijls banaal en soms zelfs aanstootgevend (vloeken, liegen, vechten), stijgt een immens diepe, rijke en krachtige geestelijke symboliek naar de oppervlakte.

Lily symboliseert de slapende goddelijke vonk in het hart, terwijl James het verlangen vertegenwoordigt om terug te keren naar God. Harry zelf vertegenwoordigt de goddelijke ziel, die is geboren toen de knop van de lelie (de witte roos, zoals de rozenkruisers hem noemen, of de lotus van de boeddhisten) zich opende. Zodra deze geboorte plaatsheeft, verschijnt een heldere ster in de buitenste ring of het ‘firmament’ van de microkosmos. Deze ster is een stralende innerlijke bron van kracht, die de alchemist verbindt met de kosmische Christuskracht.

Als de ziel is geboren ziet een andere onsterfelijke kracht in de microkosmos zich in zijn bestaan bedreigd. Dit is de opgestapelde kracht van de ‘zonde’. Met zonde bedoel ik het leven buiten de goddelijke orde, en niet de algemene opvatting van zonde. Deze opgestapelde levende kracht is gevormd sinds de val, ontelbare jaren geleden. Deze kracht tracht de nieuwe ziel te doden, maar zijn invloed is verzwakt, door het goddelijke licht dat voortkomt uit de ziel, in de zeven delen gesymboliseerd door de liefde van Lily.

Wat betreft de drie vrienden symboliseert Harry het hart, Hermiene het hoofd en Ron de stem van de biologische mens, gelegen in de buikstreek. Albertus Perkamentus vertegenwoordigt de genezende, heiligende geest, die de alchemist binnengaat die actief bezig is met het zuiveren van zijn hart en zijn geest. Hagrid is de bodhisattva die de geestelijke wereld opent voor de zoeker.

Twee stemmen uit het eigen verleden van de zoeker spreken tot hem: Lupos en Sneep. Lupos is de grijze kracht, de stem van goedheid, tolerantie en redelijkheid. Sneep vertegenwoordigt de pogingen van de zoeker om de eeuwige lelie open te breken, door middel van occulte praktijken en intellectuele bekwaamheid. Hij is verliefd op Lily, maar kan haar nooit krijgen.

Net als Harry zal de alchemist zijn eigen Voldemort moeten verslaan, niet door het ontwikkelen van occulte krachten, of door middel van geweld, maar door het ontwikkelen van de kracht van de liefde.

Alchemie is een wetenschap die de alchemist verandert naar geest, ziel en lichaam. In Harry Potter symboliseert de familie Wemel de chakra’s en de endocriene klieren, die door het proces radicaal worden veranderd.

De zeven delen van het verhaal symboliseren zeven stappen in het proces van de totale bevrijding van het kwaad, van lijden en van dood. Dat is de verborgen symboliek in een van de meest populaire boeken ter wereld. Dat is de symboliek die weerklank vindt in het collectief onbewuste, wat de immense populariteit van het boek verklaart. Dat is de samenzwering die licht brengt in de wereld van oorlog, terrorisme, mensenhandel, kindsoldaten, drugsmisbruik en nooit eindigend geweld. Het licht zal zijn weg vinden naar de oppervlakte, met als gevolg dat miljoenen mensen zoekers zullen worden, naar de weg terug naar de Vader, zoals de verloren zoon uit het Bijbelverhaal. En er zal een nieuw geloof zijn, een geloof dat tegelijk modern is en oeroud en daarom tijdloos: het geloof in de innerlijke God, slapend in het hart van iedere zoeker.

ORDER THE ALCHEMY OF J.K. ROWLING