BESTEL HET MOOIE WESTEN – MYTHEN EN SYMBOLEN IN EGYPTE
Osiris is een godheid uit de Egyptische mythologie. Hij is de zoon van Geb, de god van de aarde, en diens zuster Noet, godin van de hemel. Hij werd na Ra koning van het Oude Egypte. Zijn vrouw, tevens zijn zuster, is Isis. Het bovenstaande beeld van Osiris staat in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en de onderstaande tekst over de betekenis van Osiris komt uit het boek Het mooie Westen – Mythen en symbolen in Egypte van Corina Zuiderduin.
Osiris werd gezien als mooi, goed en onvergankelijk. Iedereen kon een Osiris worden, wás in zijn kern een Osiris. Maar wie of wat was Osiris nu eigenlijk? De naam Osiris wordt geschreven door een oog, aangevuld met het teken voor zetel of plaats. Mogelijk heeft zijn naam een diepere betekenis. De betekenis kan liggen in het Egyptische woord voor ‘oog’ (iret). Dit lijkt op het woord voor ‘doen’, ‘actie ondernemen’. Ook de zonnegod, wanneer hij wordt uitgebeeld als Oog van Ra, is waarschijnlijk met dit idee verbonden.
In latere tijden definieerde de Griekse filosoof Plato dat Leven – bewustzijn ‘zelfbeweging’ als kenmerk heeft. Iets leeft als het zichzelf in beweging kan zetten, als het vanuit eigen kracht handelen. Mogelijk hanteerden de Egyptenaren een vergelijkbaar idee.
Bewustzijn is een vorm van waarnemen. Om actie te kunnen ondernemen, moet je kunnen waarnemen. Dit waarnemen gaat verder dan waarnemen met zintuigen. Je kunt ook met je innerlijke oog waarnemen. Je kunt bijvoorbeeld een bepaalde sfeer aanvoelen of gewaar worden. Een sfeer kan prettig zijn of onprettig, rustig of gehaast. Je kunt geachten waarnemen (denken). Waarnemen speelt zich in dat geval af op een onzichtbaar vlak. Leven, bewustzijn, waarnemen en kunnen reageren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ook Plutarchus gaf dit aan: ‘De natuur die leeft en ziet heeft in zichzelf de bron van beweging.’
De naam Osiris betekent ‘plaats van het oog’, of misschien beter gezegd ‘punt of centrum van waarneming en actie’; een bewustzijnscentrum’. Volgens de Griekse historicus Diodorus (ca. 90 v. C – 30 na C.) zou de naam Osiris ‘veel-ogig’ betekenen. Misschien is zijn verklaring niet zo vreemd. Het bewustzijn bestaat immers uit verschillende lagen. Een wezen kan vanuit verschillende centra in dit bewustzijn indrukken opdoen (waarnemen) en handelen (actief zijn).
Bron: Het mooie Westen door Corina Zuiderduin
BESTEL HET MOOIE WESTEN – MYTHEN EN SYMBOLEN IN EGYPTE