De rozenkruisers – podcast 11 van de serie van twaalf inloopochtenden 2023 in Haarlem

 

MYSTERIESCHOLEN 1MYSTERIESCHOLEN 2MYSTERIESCHOLEN 3 – MYSTERIESCHOLEN 4 – MYSTERIESCHOLEN 5 – MYSTERIESCHOLEN 6 – MYSTERIESCHOLEN 7 – MYSTERIESCHOLEN 8MYSTERIESCHOLEN 9 – MYSTERIESCHOLEN 10 – MYSTERIESCHOLEN 11 – MYSTERIESCHOLEN 12

Van januari tot en met juni 2023 organiseerde het Informatiecentrum Rozenkruis Haarlem de twaalfdelige lezingencyclus ‘Mysteriescholen en de universele wijsheidsleer’ . Bij elke informatieochtend is ook een podcast gemaakt en beschikbaar gesteld. Hierboven is podcast 11 van 12 te beluisteren en hieronder volgt de transcriptie. Van september 2023 tot en met juni 2026 staan de inloopochtenden in Haarlem en Arnhem in het teken van de driejarige leergang Eeuwige wijsheid nu! Zie het activiteitenoverzicht voor de programmering. 

De Rozenkruisers

Ruim tweeduizend jaar geleden, omstreeks het begin van onze jaartelling, wordt de mensheid geconfronteerd met een enorm krachtige vernieuwingsimpuls. Als een nieuwe oerknal opent het christendom wereldwijd en in alle culturen nieuwe mogelijkheden voor een kwantumsprong in het menselijke bewustzijn. De Christusimpuls aan het begin van het Vissen tijdperk of de Pisces era vormt als het ware de synthese van een universele wijsheid die uit verschillende culturen afkomstig is, waardoor er nieuwe vormen van spiritueel beleven tot ontwikkeling komen. Op basis daarvan ontstonden er nieuwe mogelijkheden voor de mensen om richting te geven aan hun leven, op een manier die recht doet aan de ware bedoeling die eraan ten grondslag ligt; een bedoeling die ook wel wordt omschreven als het goddelijke plan met wereld en mensheid.

In de eerste eeuwen van onze jaartelling komt in Alexandrië in Egypte het hermetisme tot ontwikkeling op basis van geschriften die worden toegeschreven aan de legendarische Egyptische ingewijde Hermes Trismegistus. Het hermetisme is niet zo bekend als het christendom, maar heeft er wel aan bijgedragen dat esoterische stromingen zoals de alchemie, de kabbalah (de joodse mystiek), het neo-platonisme, het soefisme (de gnostiek binnen de islam) en andere gnostieke stromingen tot bloei konden komen.

LEES OVER MYSTERIËN EN FAKKELDRAGERS VAN HET ROZENKRUIS

BESTEL MYSTERIËN EN FAKKELDRAGERS VAN HET ROZENKRUIS

Gnosis, dat het Griekse woord is voor kennis, is het innerlijke weten dat zich openbaart als gevolg van het gaan van een spirituele weg. Het is primair een levende, actuele ervaring; geen geloof in een wereldbeschouwelijk of religieus systeem en ook geen weten in de zin van informatie. Gnosis is evenmin een eenduidige georganiseerde religieuze of spirituele stroming uit het verleden.

De levende werkelijkheid van de gnosis kan aan de mens kenbaar worden door de in zijn of haar hart verborgen geestvonk. Jezus spreekt in dit verband over het mosterdzaadje of de graankorrel, Mani noemt het de lichtvonk, in het boeddhisme wordt gesproken over het juweel in de lotos en de rozenkruisers duiden het eeuwigheidsprincipe in de mens aan als de roos. Bij de rozenkruisers staat het kruis overigens symbool voor onder andere de zintuiglijk waarneembare wereld, het menselijk lichaam en voor de verbinding tussen de tijd-ruimtelijke wereld en de goddelijke wereld die deze doordringt en er tegelijk bovenuit stijgt. Wie een gnostieke weg bewandelt, hecht – symbolisch gesproken – de roos aan het kruis.

De wereld vernieuwen op basis van een innerlijke vernieuwing van de mens, in overeenstemming met het goddelijke plan dat aan de mensheid ten grondslag ligt. Dat is kort gezegd de ambitie van de rozenkruisers uit de zeventiende eeuw waar we ons nu, in de eenentwintigste eeuw, nog steeds door kunnen laten inspireren.

In 1614 verschijnt in Duitsland in druk de Fama Fraternitatis. Het is een programma voor algehele wereldhervorming dat is opgesteld door ‘de Broederschap der zeer lofwaardige orde van het Rozenkruis’. In dit geschrift – dat gericht is aan de staatshoofden, regeringen en hoofden van Europa – worden lezers verzocht de gepresenteerde ideeën grondig te onderzoeken en vervolgens hun inzichten daarover schriftelijk of in druk bekend te maken.

In 1615 wordt de Roep of Fama gevolgd door de Confessio Fraternitatis, de Belijdenis van de Broederschap. Deze bevat zevenendertig grondslagen waar opnieuw een krachtig appèl van uit gaat aan de geleerden en vorsten van Europa om eendrachtig in de geest van Christus samen te werken.

In 1616 verschijnt als derde en laatste manifest van de Broederschap van het Rozenkruis De Alchemische Bruiloft van Christiaan Rozenkruis. Daarin wordt het pad van inwijding van het Rozenkruis – benoemd als de koninklijke weg – in zeven symbolische dagen weergegeven in de vorm van een alchemisch proces, waarbij de nieuwe ziel zich verbinden gaat met de geest.

Onderzoek naar de oorsprong en doorwerking van de drie rozenkruisersmanifesten laat zien dat de geschriften als een lopend vuurtje door Europa zijn gegaan en talloze reacties pro en contra teweegbrengen, vergelijkbaar met de roerige gebeurtenissen in de tijd van de reformatie. Alleen al in de eerste tien jaar na publicatie verschijnen er circa 400 gedrukte of geschreven reacties uit allerlei geledingen van de samenleving, en tot in de achttiende eeuw is het totaal aantal gedrukte reacties opgelopen tot ongeveer 1700.

Sommige gedrukte reacties op de manifesten zijn zeer lovend, uitgebreid en diepzinnig – zoals die van de geleerden Robert Fludd (fakkeldrager van het Rozenkruis 6) en Michael Maier (fakkeldrager van het Rozenkruis 5) – maar er zijn ook uitingen die ronduit vernietigend kunnen worden genoemd. Uit de reacties blijkt dat een grote meerderheid van de respondenten niet inziet waar de manifesten werkelijk toe uitnodigen.

De inhoud van de manifesten kunnen we alleen begrijpen wanneer we ze lezen als één geheel. De Fama geeft het programma voor de algehele wereldhervorming, de Confessio bekrachtigt deze met zijn belijdenis en de Chymische Hochzeit gaat over de innerlijke weg, zonder welke elke hervorming gedoemd is te mislukken. De teksten bevatten een sleutel, waardoor het gehele plan uitstijgt boven gewone vernieuwingsplannen. Die sleutel ligt in de figuur van Christiaan Rozenkruis.

Na de publicatie van de manifesten ontstaan er in Europa geleidelijk vele groepen en loges die zich met de naam Rozenkruis sieren, en waarvan de leden zich soms rozenkruisers noemen. In dit verband is het zinvol om kort in te gaan op de brug tussen rozenkruiserij en vrijmetselarij. De mystieke vrijmetselarij baseert zich volgens eigen zeggen op de bouwkunst van de tempel van Salomo en zijn bouwmeester Hiram Abiff. In de middeleeuwen worden de geheimen van innerlijke tempelbouw doorgegeven via de bouwgilden van metselaars en andere bouwlieden.

Gezien de overeenkomsten in symboliek kunnen we aannemen dat de opleving van de vrijmetselarij in de zeventiende eeuw in Engeland is geïnspireerd door de rozenkruis-impuls. Vanaf het einde van de achttiende eeuw wordt het toenmalige gedachtegoed van het rozenkruis levend gehouden door onder andere vrijmetselaars. Ook nu nog speelt de symboliek van het Rozenkruis een belangrijke rol in de rituelen die binnen de vrijmetselarij worden beoefend.

Vanaf de publicatie van de manifesten tot op de dag van vandaag zijn er veel misverstanden over het Rozenkruis. Waarom eigenlijk? Ten eerste zijn de drie manifesten van de klassieke rozenkruisers niet historisch, maar vooral symbolisch van aard. Ze vermelden geen auteursnaam en worden uitgebracht in de naam de Broederschap van het Rozenkruis.

De manifesten zijn opzettelijk gesluierd geschreven omdat ze gaan over inwijding in de mysteriën, die altijd worden gekenmerkt door een oneindige diepte, en die dus nooit volledig in woorden of andere vormen kunnen worden uitgedrukt. Dat betekent dat ze op meerdere, en dus ook onjuiste, manieren kunnen worden begrepen. De mysteriën houden verband met het doormaken van een vernieuwingsproces teneinde geschikt te worden om te gaan leven en werken vanuit de werelden van de ziel en van de geest, om te kunnen meewerken aan de geestelijke ontwikkeling van de mensheid. Sluiering was overigens ook noodzakelijk om vervolging te voorkomen, want afwijkende interpretaties van het christendom werden in die tijd niet getolereerd.

LEES OVER MYSTERIËN EN FAKKELDRAGERS VAN HET ROZENKRUIS

BESTEL MYSTERIËN EN FAKKELDRAGERS VAN HET ROZENKRUIS

Het zuivere Rozenkruis is vanaf het begin van zijn manifestatie in de wereld altijd gericht geweest op het dienen van de mensheid, en niet op het persoonlijk verwerven van bezit, macht en roem. Werkelijke rozenkruisers laten hun ik-bewustzijn leiden door het geest-zielebewustzijn dat geleidelijk in hen tot ontwikkeling komt als gevolg van het gaan van een innerlijke weg op basis van de universele Christusgeest.

Het bewustzijn van de grote meerderheid van de mensen was in de afgelopen eeuwen nog niet zover ontwikkeld dat zij de verheven inzichten van het Rozenkruis innerlijk als belangrijke waarheden konden herkennen. Integendeel, deze inzichten werden vaak als een bedreiging gezien voor hun vertrouwde, maar wel op illusie en onwetendheid gebaseerde orde. Dat is inmiddels aan het veranderen, want het algemene bewustzijnsniveau van de mensheid is in de afgelopen decennia gestegen, mede doordat steeds meer mensen zijn gekomen tot een innerlijke doorbraak die ten goede komt aan het gehele planetaire veld. Het lijkt erop dat een profetie uit de Confessio uit 1615 nu werkelijkheid wordt: ‘Wat enkelen thans fluisteren en zoveel zij kunnen in gesluierde taal verhullen, zal in de toekomst de aarde vervullen.’

LEES OVER MYSTERIËN EN FAKKELDRAGERS VAN HET ROZENKRUIS

BESTEL MYSTERIËN EN FAKKELDRAGERS VAN HET ROZENKRUIS

Het werk van de rozenkruisers richt zich – symbolisch gesproken – op het versterken van de connectie tussen het kruis en de roos, tussen het tijdelijke en het eeuwige, tussen het natuurlijke en het goddelijke. Dat draagt tevens bij tot de regeneratie van mens en maatschappij. De leringen van het Rozenkruis hebben een universele en tegelijkertijd een Christocentrische signatuur. Ze stellen de mens in staat te komen tot een innerlijk weten, tot gnosis, door het gaan van een pad van bewustwording in hun dagelijkse leven.

Uit: Mysteriën en fakkeldragers van het Rozenkruis – jezelf en de samenleving vernieuwen , Inleiding: het Rozenkruis en de samenleving

LEES OVER MYSTERIËN EN FAKKELDRAGERS VAN HET ROZENKRUIS

BESTEL MYSTERIËN EN FAKKELDRAGERS VAN HET ROZENKRUIS