BELUISTER MEER BEZINNINGEN OP ROZENKRUIS.NL (PODCASTS)
BELUISTER OF LEES DE BEZINNING ‘DE TIJDLOZE WIJSHEID VAN LAO TSE’
bezinning 1 – bezinning 2 – bezinning 3 – bezinning 4 – bezinning 5 – bezinning 6 – bezinning 7 – bezinning 8 – bezinning 9 – bezinning 10 – bezinning 11 – bezinning 12
Beste luisteraar, deze keer willen wij de verwerkelijking van onze ware identiteit aan de hand van het gedachtegoed van de wijsgeer Lao Zi als uitgangspunt voor onze bezinning nemen. De inzichten van Lao Zi getuigen van de magistrale universele wijsheid in zijn boekje Daodejing. De beeldentaal die daarin wordt gebruikt werd voor ons ontsloten door de heer Jan van Rijckenborgh (in De Chinese Gnosis). Zo willen wij elkaar dan plaatsen voor enkele woorden die verwijzen naar het mysterie en de essentie van alle openbaring, de oergrond aller dingen: Tao.
Men kan dit woord vertalen als het ons bekende woord ‘God’, of de ‘Logos’, of Gnosis. Dit Tao kan niet gezegd worden, het kan niet in volkomenheid omschreven worden, het komt uit zichzelf voort en is in zichzelf geworteld. Het kan vermoed, maar niet gekend worden. ‘Voordat hemel en aarde bestonden, bestond het in alle eeuwigheid.’
Twee menselijke gestalten
Tao baart één.
Eén baart twee.
Twee baart drie.
Drie baart de tienduizend dingen.
In deze eenvoudige woorden plaatst Lao Zi het mysterie van het leven voor ons bewustzijn. Uit Tao – de kracht die geen oorzaak kent, maar die was, die is en die zijn zal – komt het Ene voort: zijn werkzaamheid, zijn geest. Door deze werkzaamheid komt het ontvangende, het tweede principe, de Wereldmoeder, tot openbaring. Met de Wereldmoeder wordt bedoeld: een veld van reine, ongeschonden astrale substantie. Uit deze moeder dient het gehele Al te worden voorgebracht. Het gehele scheppingsplan van de Vader dient dus door deze moederkracht tot aanzijn te worden gevoerd.
Uit de Vader stralen godsvonken waarin de geest Gods is. De godsvonk is het goddelijke zaad. Wat in deze godsvonk besloten ligt, moet door het contact met de Wereldmoeder – dat is dus het reine astrale veld – tot groei en tot openbaring komen. Zo wordt door het zaad van de Vader de geest uit de Wereldmoeder het kindschap Gods een heerlijke werkelijkheid.
De grote betekenis van het middelpunt van deze drie-eenheid, de Wereldmoeder, is door de eeuwen heen niet of nauwelijks begrepen. Dit middelpunt is een veld dat zich rond ieder levensgebied waarin goddelijke vonken tot ontwikkeling worden gebracht heeft samengetrokken. In dit veld worden stromingen onderhouden, er gaan stralingen van uit. En vanuit deze machtige bron worden alle kinderen Gods gevoed.
In de gewijde gschriften van alle tijden wordt dan ook gesproken van de mateloze oceaan van oersubstantie, en ook wel van het water des levens. Uit deze ene kracht moet hét leven worden verklaard. Zonder deze kracht des levens kan enig openbaringsverschijnsel niet met de naam leven worden aangeduid.
En wij? Herkennen wij onszelf als een ongeschonden uitdrukking van deze allesomvattende levenskracht? U kunt zelf het antwoord op deze vraag geven. De wereld die wij vormgeven spreekt voor zichzelf. Een geborene uit deze natuur leeft niet uit het rein astrale veld van de wereldmoeder. Wij zijn ontsprongen aan en worden onderhouden door het astrale veld van de valse moeder. In sprookjes wordt dit verbeeld door het archetype van de stiefmoeder. Dat is het astrale veld van onze wereld. En daardoor zijn wij gebonden aan een totaal andere levensgerichtheid en tonen dientengevolge een heel andere levenshouding, met als consequentie een heel andere levensuitkomst dan zij die de Wereldmoeder vereren en dienen.
Zie nu de grote tegenstelling. Zie de twee menselijke gestalten. De mens levende uit zijn directe scheppingsbron, én de mens geboren en levende uit déze natuur. Beiden gaan uit van een godsvonk, namelijk de onsterfelijke kern van het menselijk stelsel.
Muziek
Stagnatie
Wij spreken van twee menstypen. Beiden gaan uit van een godsvonk. Het eerste type leeft uit het astrale veld van de Wereldmoeder, waarin de geest van God zich openbaart en zich direct kenbaar maakt. Hierin komt het werkelijke kind van God, de ware mens, uit en door de godsvonk tot aanzijn. De wijsheid, die God zelf is, kan direct en volstrekt gebruik maken van het verstandsapparaat. Geen enkel aanzicht van de levenshouding, geen enkel uitkomst daarvan is speculatief of betreurenswaardig. Integendeel: elk denken, elk handelen, willen en voelen maakt de ware identiteit van de mens, de heerlijkheid van Tao, openbaar.
Zie daarnaast de andere mens. Hij is gebonden aan de chaotische krachten van deze wereld. Is hij een mens in de ware betekenis van het woord? Een manas, een denker, een godenzoon? Hij is het niet omdat hij nog gevangen ligt on het ondoorzichtige web in de krachten van deze wereld. Zijn openbaring, zijn wording uit en door de godsvonk is gestagneerd. En nu spreekt de stem uit de verten der eeuwen bij monde van Lao Zi de volgende universele woorden (Daodejing 22):
Het onvolmaakte zal volmaakt worden.
Het gebogene zal recht worden.
Het holle zal vol worden.
Het versletene zal nieuw worden.
Deze woorden vervullen eenieder die de ineigen toestand innerlijk schouwen gaat met verlangen en moed. Hij of zij wil medewerker worden in het grote, heilige werk, een werk dat betrekking heeft op een proces in vier fasen met vier grote mogelijkheden dat als volgt voor ons ligt:
Ten eerste de weg der volmaking.
Ten tweede het rechtmaken der paden.
Ten derde het ontledigde vullen.
En ten vierde de vernieuwing door transfiguratie.
Muziek
Vervolmaking
Het onvolmaakte zal volmaakt worden.
Het gebogene zal recht worden.
Het holle zal vol worden.
Het versletene zal nieuw worden.
Bij het horen van deze tekst van Lao Zi heeft u misschien gedacht dit een soort mystiek opwekkend woord was, iets van: hou vol en zet maar door, dan komt het allemaal wel goed! Waarbij het er niet zozeer op aan komt wat men zegt en hoe men het zegt, als wel blijk geeft van een soort liefdevolle gezindheid, zoals ‘ach het kromme zal heus wel recht worden’.
Nee, de aard van dit woord, de volgorde van zijn aanzichten, dus zijn structuur, is volledig één met de goddelijke natuurwet. De alopenbaring van schepping en schepsel voltrekt zich volgens deze natuurwet. Met betrekking tot Gods schepsel, de ware mens, geldt namelijk het volgende:
Na een periode van voorbereiding en toebereiding, die men involutie noemt, wordt de mens voor een opgave geplaatst die men als evolutie aanduidt. Involutie is dus de indaling, de in-wikkeling in de materie. Evolutie is de ont-wikkeling, de bevrijding uit de materie. In tegenstelling tot wat velen menen is dit zeker geen volautomatisch proces. De mens wordt niet geëvolueerd, hij dient zichzelf te evolueren en zijn ware identiteit zélf te verwerkelijken. Hij dient het doel Gods in en door zichzelf groot te maken zonder dwang, volkomen vrijwillig en in een volstrekt kennende liefde.
Daartoe wordt de mens bij de aanvang van het proces van zelfverwerkelijking, dus van het groot maken van de God in hem, geplaatst voor de weg der vervolmaking. Hij wordt in kennis gesteld van het gehele plan. En de uitspraak ‘Al het onvolmaakte zal volmaakt worden’ ligt in dit eerste aanzicht verborgen. Iedereen die dit innerlijk herkent, zal de weg der vervolmaking voor zich zien. Het plan dat dan ontsluierd wordt, dient te worden uitgevoerd. Het dient te worden vervuld door de mens zelf, in vrijwilligheid, met toewijding, dus met algehele interesse en grote liefde. De kracht die in het midden is, stelt eenieder in staat het doel te bereiken.
Het zal u waarschijnlijk en hopelijk duidelijk zijn, dat zij die deze kracht kennen geen enkele moeite hebben met het recht maken der paden. Ja, zij zullen met volledige interesse en als vanzelfsprekend iedere mogelijkheid benutten om de geschouwde weg der vervolmaking te bewandelen. Het gebogene zal recht worden.
Muziek
Het ik moet minder worden
Dit recht maken der paden wil zeggen: alle voorbereidingen treffen, alle voorwaarden scheppen tot de terugkeer naar het punt van uitgang. Wie dit in de praktijk gaat brengen, zal daar correcties aanbrengen waar deze terugkeer nog belemmeringen ondervindt. Hij zal derhalve in een zeer vernieuwende levenshouding treden, met als uiteindelijk resultaat dat het ontledigde kan worden gevuld.
Wat wil Lao Zi ons hier zeggen? Wel, wanneer enig mens in staat blijkt vol te houden doordat hij door zijn groeiend onderscheidingsvermogen zijn ziel daar brengt waar zij zich gelaafd weet, zal het ontledigde weer worden gevuld. De mens van deze wereld is ontledigd van het prana des levens, en deze oorspronkelijke astrale kracht, de levenskracht van de Moeder des levens, dient dus weer in het persoonlijkheidsstelsel te stromen. In deze fase wordt de mens bezield met nieuwe zielekracht. Het holle zal vol worden. Het stelsel wordt opnieuw vol gemaakt met nieuwe levenskracht.
Nu kan de vierde grote mogelijkheid worden aangewend want, hoe kan het anders, het versletene zal nieuw worden. De vernieuwing door transfiguratie zal zich gaan voltrekken. En zo blijken ook de volgende woorden direct in dit proces thuis te horen wanneer Lao Zi zegt:
‘Met weinig wordt hét verkregen, met veel dwaalt men ervan af’.
En hoewel deze woorden van een verbijsterende eenvoud zijn, wijzen ze ons ten volle op het verbrekende karakter van het gnostieke pad der zelfverwerkelijking. Om naar het werkelijke Zelf iets te worden dient men zich naar het oude zelf volkomen te ontledigen. De mens dient tot het niet-zijn door te dringen. Hij moet de moed hebben af te dalen tot het weinig-zijn. Met het weinig-zijn wordt hét verkregen, met veel dwaalt men ervan af.
Lao Zi kende de menselijk natuur als geen ander. Hij gaf dan ook de volgende aanbevelingen om tot dat weinig zijn, tot het minder worden, te komen.
Ten eerste: zelf niet licht schijnen.
Ten tweede: zichzelf niet hoog schatten.
Ten derde: zichzelf niet roemen.
Ten vierde: zich niet in de hoogte plaatsen.
En ten vijfde: in de strijdloosheid staan.
Het gaat hier om een vijfvoudige revolte. Dan zal door het minder worden van het oude zelf de Ander in ons kunnen groeien. Dan zal de stem van het kernbeginsel in het hart kunnen klinken. Dan kan de ontmoeting met hét, met Tao, worden gevierd.
Muziek
De levende ziel
Wie de vier grote mogelijkheden door middel van de vijfvoudige zelfrevolte tot een werkelijkheid heeft gemaakt, zal ervaren dat alles zich naar hem zal voegen. Dat wil zeggen dat deze mens zijn gebondenheid aan de oude natuur teniet heeft gedaan en zijn ware identiteit heeft gerealiseerd. Het is een wonderbaar gebeuren.
Het is goed ons daarvan enige voorstelling te maken. Een werktuig, een instrument, kan zijn nut en bestemming alleen dan bewijzen als het op de juiste wijze wordt gebruikt. De menselijke persoonlijkheid is zo’n instrument en zij heeft de opdracht zich te bewijzen. Nu wordt zij voortgebracht, steeds weer opnieuw, door de geboorte uit deze natuur. Zodra echter de levende ziel de persoonlijkheid gaat leiden, zal tezelfdertijd de dood tot het verleden gaan behoren en zal de natuurgeboorte overwonnen zijn. Zonder de levende zielestaat is de persoonlijkheid altijd onvolmaakt en zal zij volstrekt onvolmaakt blijven.
Dat klinkt eigenlijk heel begrijpelijk. Daarom kan men zich afvragen waarom de mensheid deze logica niet verstaan kan. De oorzaak daarvan is dat de persoonlijkheid. als zij geboren wordt, is toegerust met het bewustzijn van deze natuur. Nu is de mystificatie deze: dat men deze natuurlijke bewustzijnsstaat aanziet voor de levende zielestaat. En als men tekorten vaststelt, verkeert men in de veronderstelling dat die geleidelijk aan wel zullen verdwijnen als het bewustzijn aan voldoende cultuur onderworpen wordt. Helaas zal men tot de ontdekking komen dat het onvolmaakte nooit volmaakt zal kunnen zijn wanneer niet alle aanzichten van het volmaakte samengebracht zijn en volstrekt samenwerken.
Het grote wonder van de schepping is juist dit: dat ieder aanzicht van de volstrekte mens een levend aanzicht is, en dat er dus sprake is van een drievoudig leven: het leven van de persoonlijkheid, het leven van de ziel én het leven van de geest. Wanneer deze drie nu worden samengevoegd, een ieder naar de staat van zijn goddelijke bedoeling, dan, ja dan zal de waarlijk goddelijke mens kunnen leven en zijn.
Tao, de Logos, baart één. De werkzaamheid.
Eén baart twee. De bezielende kracht.
Twee baart drie. De gestalte waardoor de werkzaamheid en bezieling het plan en de idee van de Logos tot uitdrukking kunnen komen.
Ziet u, ervaart u de grootse en heerlijke opdracht waartoe wij geroepen zijn?
Gaat u iets proeven van de enorme mogelijkheden die er voor ons weggelegd zijn wanneer wij ons leven in dienst willen stellen van de Ander in ons?
Muziek
