1 Gnosis in de oudheid, Nag Hammadi in context – Roelof van den Broek
‘Gnosis in de oudheid – Nag Hammadi in context’ biedt allereerst een helder overzicht van gnostische stromingen in de eerste eeuwen van onze jaartelling als een specifieke expressie van een brede onderstroom in de westerse cultuur, die vanaf de Oudheid tot New Age grote invloed heeft uitgeoefend. Bij alle vormen van gnosis ging het en gaat het nog steeds om inzicht in de samenhang van de dingen (gnosis betekent kennis), als persoonlijke bevrijding en godskennis in één. De auteur bespreekt de overlevering en de inhoud van de gnostische literatuur, met aandacht voor alle authentieke gnostieke teksten. De (veelal negatieve) respons van de kant van kerkvaders en filosofen wordt eveneens toegelicht. Tot voor kort bestond zo’n overzicht in Nederland nog niet en is ook daarbuiten uiterst zeldzaam.
LEES MEER OVER GNOSIS IN DE OUDHEID
2 Valentinus de gnosticus en zijn evangelie der waarheid – Gilles Quispel
Het Evangelie der Waarheid wordt wel beschouwd als het kroonjuweel van de gnosis. Het vertelt in een bevlogen stijl dat Jezus de eeuwige Logos is, die de Onbekende God openbaart en de geest die in de mens slaapt wakker roept. Het is ook het enige gnostische geschrift dat met diep ontzag spreekt over het kruis van Jezus. De gnosticus wordt vergeleken met de beklimmer van een berg, die in de mist zijn begeleiders is kwijtgeraakt en niet meer ziet waar hij heen moet, totdat hij zijn naam hoort roepen. Het leven op aarde wordt ervaren als een boze droom, totdat het licht van de gnosis opgaat. Dit boek van Gilles Quispel, nestor van het wetenschappelijke onderzoek naar de gnosis, bevat tien hoofdstukken, waarvan hoofdstuk 6 bestaat uit Het Evangelie der Waarheid uit het Koptisch vertaald.
LEES MEER OVER VALENTINUS DE GNOSTICUS EN ZIJN EVANGELIE DER WAARHEID
BESTEL VALENTINUS DE GNOSTICUS EN ZIJN EVANGELIE DER WAARHEID
3 De Nag Hammadi-geschriften
De ontdekking van de gnostische bibliotheek van Nag Hammadi in 1945 in Egypte vormt een keerpunt in de geschiedenis van het het onderzoek naar de gnosis. Voordien waren onderzoekers voor kennis over gnosische levensvisies grotendeels aangewezen op berichten van tegenstanders, christelijke theologen en Griekse filosofen. Nag Hammadi bracht voor het eerst een groot aantal authentieke gnostische geschriften. Die werpen een heel ander licht op het oorspronkelijke christendom. Op veel vragen kwam eindelijk antwoord, maar tegelijk kwam er een groot aantal nieuwe vragen bij. Iedereen kan nu kennis nemen van de inhoud van de 51 teksten die gevonden zijn in Nag Hammadi. Deze integrale Nederlandse vertaling van alle teksten uit de Nag Hammadi Codices en de Berlijnse Codex is verzorgd door Jacob Slavenburg en Willem Glaudemans. Bij iedere tekst in deze dundruk-uitgave met harde kaft wordt ook uitgebreide achtergrondinformatie gegeven.
LEES MEER OVER DE NAG HAMMADI-GESCHRIFTEN
BESTEL DE NAG HAMMADI-GESCHRIFTEN
4 Over de kennis die verlicht
Het Evangelie der waarheid laat ons zien hoe de gnosis – de ware kennis – de onwetendheid vernietigt en zo de mens verlost en weer met God verenigt. Het Evangelie naar Maria beschrijft de strijd in de mens die het gnostieke pad van bevrijding gaat. Het is de strijd tussen het dwalende ik met al zijn aardse gewoonten en de wedergeboren, verlichte ziel die zich wil richten op haar ware vaderland, die verlangt naar geestelijke menswording.
LEES EEN GEDEELTE UIT DE KENNIS DIE VERLICHT
BESTEL OVER DE KENNIS DIE VERLICHT
5 Het evangelie van Thomas, het weten van een ongelovige – Bram Moerland
Het Thomas-evangelie is een van de teksten die werden teruggevonden in 1945 bij Nag Hammadi. Anders dan de evangeliën uit het Nieuwe Testament bevat het Thomas-evangelie geen levensgeschiedenis van Jezus. De tekst bestaat uit 114 losse uitspraken van Jezus, zogenoemde logions. Veel van die logions zijn nogal duister. Ze zullen in de spirituele gemeenschap waarin Jezus sprak vast wel begrijpelijk zijn geweest, maar voor hedendaagse lezers is de betekenis niet altijd meteen duidelijk. Het is daarom belangrijk dat Bram Moerland nu een toelichting heeft geschreven die de tekst toegankelijk maakt voor een brede kring van belangstellenden. Hij is grondig te werk gegaan, maar verstaat tevens de kunst om zijn bevindingen in heldere taal te presenteren, waardoor de betekenis van het Thomas-evangelie op een aansprekende wijze wordt ontsloten. Dit boek laat een verrassend andere visie zien op de historische betekenis van Jezus. Veel hedendaagse christenen en niet-christenen ervaren het Thomas-evangelie als een welkome bron van inspiratie, die het waard is opnieuw gehoord te worden.
LEES MEER OVER HET EVANGELIE VAN THOMAS
BESTEL HET EVANGELIE VAN THOMAS
