Het taalgebruik in het boek De grote omwenteling van Jan van Rijckenborgh en Catharose de Petri is onmiskenbaar van de jaren vijftig van de vorige eeuw, maar de boodschap is nu misschien wel actueler dan ooit. Hieronder zijn de eerste zeven hoofdstukken te beluisteren. Zij gaan over achtereenvolgens de atmosferische revolutie, de sluiers tussen leven en dood, een reis naar de hel, een reis naar de hemel, de strijd om de zuidpool, de bevrijding van de hemelse mens en de mysteriën van Krishna.
De atmosfeer van onze oude Moeder Aarde is uiterst gecompliceerd van samenstelling. Behalve de bekende gassen zuurstof, stikstof, koolzuur en waterstof bevat zij ook edelgassen of verbindingen daarvan. Voorts treden er interplanetaire en kosmische stralingen in op en vele geestelijke krachten. Zonder enige overdrijving kan men zeggen dat alle natuurlijke, kosmische en geestelijke krachten elkaar in onze atmosfeer ontmoeten. Als in een formidabele cocktailshaker worden al deze krachten, vibraties en gassen met elkaar vermengd, ons steeds weer een andere levensatmosfeer opdringend. Zoals de invloeden van zon en maan de geweldige watermassa’s van oceanen en zeeën met onweerstaanbare kracht periodiek doen rijzen en dalen, zo zijn andere invloeden oorzaak van geweldige periodieke bewegingen in de atmosferische substantie.
Het is onzes inziens een grote vergissing te veronderstellen dat de atmosfeer die wij bijvoorbeeld tien jaar geleden inademden, van dezelfde samenstelling is als die van nu. Bij enig nadenken zal men tot de conclusie komen dat een bepaalde geprepareerde atmosfeer van onzaglijke invloed moet zijn op alle natuurlijke, morele en geestelijke gedragingen van de mensheid en van de andere natuurrijken.
Eenvoudige voorbeelden kunnen ons dat duidelijk maken. Bepaalde gasachtige substanties kunnen, als wij ze inhaleren, bewust of onbewust, ons lichaam in korte of langere tijd vernielen, ons zenuwstelsel prikkelen, ons morele gedrag sterk beïnvloeden en onze algemeen geestelijke houding veranderen. Denk bijvoorbeeld aan de kunstmatig geprepareerde ademvelden, zoals die in sommige kerken in stand worden gehouden met behulp van de kennis omtrent wierook. Denk ook aan ons spraakgebruik, dat spreekt over een bedompte, een aangename, een gevaarlijke of een verheven atmosfeer. Een atmosfeer dus die een directe, een kennelijke invloed heeft op onze fysieke gesteldheid en op onze geestelijke werkzaamheid.
2 De sluiers tussen leven en dood
De atmosferische revolutie, met al haar uiterst gecompliceerde gevolgen, is slechts één aspect in de nieuwe alwording. De serieuze en belangstellende onderzoeker van de toekomst zal over een veelzijdige en intelligente aandacht dienen te beschikken en de esoterische student van de nieuwe tijd zal in geen enkel opzicht kunnen gelijken op die van voorheen.
Er gaat momenteel over de wijde wereld een roep tot alle esoterisch gevoeligen, zich te bezinnen op een nieuwe tijd, op een nieuwe taak en, in overeenstemming daarmee, op een geheel ander inwijdingsmysterie. Wanneer wij dat constateren, tasten wij daarmee niets en niemand aan. Wij willen de glans der ouden niet verzwakken en ook wij zijn vol dankbaarheid voor hetgeen onze voorgangers ons brachten. Zij hebben onze geest onttrokken aan het lager zelf, zij hebben onze aandacht gericht op hoge, verheven en waardevolle dingen. Doch zij wensen dat wij ons nu afstemmen op de roep en de eis van het moment.
Het initiatief dat het moderne Rozenkruis momenteel in de wereld neemt, mag niet gezien worden als een activiteit van een afgescheiden groep. Hetgeen deze geestesschool te bieden heeft is bestemd voor allen. De geestelijke revolutie zal in Europa aanvangen en vandaaruit haar zegezang over de wereld voortzetten. Het geestelijke veld boven Europa is zwanger van gebeurtenissen die spoedig geboren zullen worden en iets van deze komende gebeurtenissen hebben wij in dit hoofdstuk willen schetsen, opdat hun komst de lezer niet geheel onvoorbereid zal vinden.
Uit het voorgaande zal reeds duidelijk zijn geworden hoezeer alle gebieden van stof en geest in heftige bewogenheid zijn gebracht door de steeds meer om zich heen grijpende atmosferische revolutie. In dit hoofdstuk willen wij het land aan gene zijde binnengaan: gene zijde gezien als de spiegelsfeer van het grofstoffelijke levensveld.
Iedere leerling van de geestesschool weet dat deze beide levenssferen van de aardse natuurorde onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en dus sterk van elkaar afhankelijk. Wij weten ook dat, alvorens de dingen zich in de stof manifesteren, zij in de spiegelsfeer reeds in volle werking zijn. Dat brengt voordelen, doch schept ook grote gevaren. De voordelen zijn gelegen in het feit dat zij die kennis dragen van een generzijdse ontwikkeling van zaken, gewaarschuwd zijn voor de daarmee verbandhoudende stoffelijke openbaring. De nadelen zijn gelegen in de algemene menselijke onwetendheid met betrekking tot deze voorafschaduwing.
In het algemeen kan men zeggen dat er een ontstellend gebrek heerst aan kennis met betrekking tot gene zijde, als gevolg waarvan ontelbaren geslachtofferd worden. Om de waarden, de krachten en verschijnselen die aan gene zijde optreden te doorgronden, bezit de mensheid, naar zij meent, religie – steunend op theologie; occulte kennis – steunend op intellectualiteit, en animisme – steunend op spiritisme.
Als de lezer het voorgaande als juist heeft ingezien en hij de dramatische situatie schouwt waarin de dingen van het directe leven de mensheid hebben gevoerd, en als hij klaar heeft begrepen dat deze worsteling voor ieder mens een persoonlijke kwestie is geworden, dan kan hij zich met vrucht bezinnen op de arbeid, die naar aanleiding van deze ontwikkeling van zaken door de hemelse broederschap wordt ondernomen.
Wanneer de mens aan de groep van de aan de aarde gebondenen wil ontkomen en hij het nieuwe leven, waartoe de gehele mensheid wordt uitgenodigd, tegemoet wil treden, dan is hij verplicht zich in de eerste plaats te oriënteren, om daarna met geheel zijn ziel, zijn hart en zijn verstand de consequenties te aanvaarden. De geestesschool heeft de bedoeling hierbij enige bemiddeling te verlenen.
In de eerste plaats moet de kandidaat verstaan dat de gnostieke wijsbegeerte een geheel andere interpretatie geeft van de begrippen ‘hemel’ en ‘hemelse broederschap’ dan men in het algemeen gewend is. Men hecht het etiket ‘hemel’ aan een bepaald gebied in de spiegelsfeer van de grofstoffelijke wereld, waarin die doden verblijf houden die een waardig, goed of vroom leven hebben geleid toen zij nog onder ons verblijf hielden en die, krachtens hun morele en geestelijke toestand-van-zijn, naar dit gebied werden gedirigeerd. Volgens hetzelfde inzicht spreekt men van ‘hel’ en men bedoelt dan het gebied in het land aan gene zijde waarheen de slechte, minderwaardige mens krachtens zijn toestand-van-zijn bij zijn sterven vertrekt.
Naast alle andere verschijnselen die de grote omwenteling der tijden accentueren, trekken in esoterische kringen de vele expedities die door de grote mogendheden naar de poolstreken worden uitgezonden de grootste aandacht. Als iets zeer nadrukkelijk de signatuur bezit van het einde ener mensheidsperiode, dan is het wel deze koortsachtige belangstelling voor de poolstreken, in het bijzonder voor de zuidpool. Het feit dat de machts- en bezitsbeluste krachten in deze wereld hun onheilige handen naar deze aardpunten uitstrekken, is voor alle esoterici vrijwel de laatste schakel in de onheilspellende keten van wereld- en mensheidsondergang.
Tot op heden vormden de beide poolstreken voor het overgrote deel van de mensheid onbereikbare en onaantastbare mysteriën. Men wist van deze aardstreken niet veel meer dan dat het er ijzig koud was, dat zij uit woestijnen van sneeuw en ijs bestonden en dat er de lange stikdonkere poolnacht en onzegbare ontoegankelijkheid heersten. Men wist van het vaag aangeduide vasteland en van pinguïns, en men kende het geheimzinnige noorder- en zuiderlicht, zonder de essentiële heilige en sinistere betekenis van deze lichtende taal, die in onze tijd nu en dan ook boven onze landen haar vlammende karakters schrijft, te verstaan.
En nu zijn zij er dan op uit, de tot in de finesses uitgeruste wetenschappelijke expedities, om voor hun regeringen strategische bases te verkrijgen, alsmede de drie benodigde grondstoffen voor de macht van vernietiging, namelijk uranium, plutonium en een nog onbekend mineraal, dat wij willen aanduiden als neptunium.
De macht van vernietiging vormt een drieëenheid van krachten: de kracht van explosie: uranium, de kracht van kristallisatie: plutonium, de kracht van vergiftiging: neptunium. Het zijn de drie Titanen der ouden, waarvan de mythologische verhalen gewagen, de drie Titanen die in de oertijd door de vaderen gevangen gezet waren in de afgrond.
6 De bevrijding van de hemelse mens
Nu de Broederschap van het Rozenkruis de laatste jaren bezig is de wijsbegeerte die betrekking heeft op de wording en de bevrijding van de hemelse mens – de heilige wetenschap der wedergeboorte – bij haar studenten ingang te doen vinden, mag niemand veronderstellen dat het hier zou gaan om een eigenwillige nieuwe wijsheid, om een nieuwe wetenschap. Veeleer is er sprake van een verloren gegane wetenschap, die door het moderne Rozenkruis opnieuw aan het daglicht moet worden getild. Er wordt hier een weg des heils gewezen, die in de naastliggende toekomst voor velen hoogst actueel zal worden. Daarom mag de Broederschap spreken over het nieuwe inwijdingsmysterie voor de komende era.
De universele waarheid, die in deze wereld verzonken ligt, is op alle mogelijke wijzen bevlekt en geschonden en zij moet nu verheven worden daar een nieuwe dag lichtend over de wereld aanbreekt. Dit grote werk zal zich voltrekken als een vele aanzichten bezittende ingrijpende wereldrevolutie, van kosmische, atmosferische en geestelijke aard. Zij die zich op de komende dingen willen afstemmen en, zo God wil, daaraan willen meewerken, moeten begrijpen, verstaan en omvatten. Allereerst is dan het besef nodig dat zich hier via het Gouden Rozenkruis geen nieuwigheid aandient, geen onverantwoordelijke, oncontroleerbare poging een beetje frissigheid te brengen in deze afgeleefde, kromgetrokken wereld, doch dat het hier gaat om het beluisteren van de stap der eeuwigheid die, zich in de tijd openbarend, niet laat varen het werk van Gods handen.
Wanneer de Broederschap van het Rozenkruis de lezer voor het wonder plaatst van de hemelse mens, die onsterfelijk uit het graf der natuur oprijst, dan dient men zich te realiseren dat dit heilsfeit niet slechts wordt veilig gesteld in de evangeliën, doch dat deze waarheid van ver voor onze jaartelling tot ons werd overgedragen. Denk slechts aan de wondere legende van Noach, die zich een ark, een nieuwe woning, maakte en daarmee de vloed der natuur ontsteeg. Er wordt beschreven hoe deze ark tenslotte aankwam op de berg Ararat, en de simpele theoloogtekent daar bij aan dat deze berg waarschijnlijk gesitueerd dient te worden in Oost Armenië. Doch zij die de heilige taal verstaan, weten dat ‘de aankomst op de berg Ararat’ betrekking heeft op een klassieke opstanding in het hemelse lichaam.
Eén van de grootsten van de goddelijke lichtbrengers was ongetwijfeld Sri Krishna. Oude wijzen hebben vastgesteld dat Sri Krishna ongeveer 5000 jaar geleden heeft geleefd. Alles wat wij over hem lezen komt ons zeer vertrouwd voor, waarschijnlijk omdat zijn levensverhaal gelijkluidend is aan dat van Jezus. De overeenkomst is zo frappant, dat de mysteriën van Krishna ons een allesoverweldigend bewijs leveren van de universele taal, die maar een sprake heeft, en van de volkomen gelijk-afgestemde taak van alle grote wereldleraren.
Er wordt ons verhaald dat Krishna, evenals Jezus, uit een maagd geboren. Ook Krishna werd geboren in een grot of stal, en zijn geboorte werd, evenals die van Jezus, aangekondigd door een ster. Ook na Krishna’s geboorte werd een kindermoord bevolen om hem van de aarde te doen verdwijnen, en ook hij volbracht wonderbaarlijke genezingen. Krishna stortte zijn bloed voor de mensheid en wordt, evenals Jezus, afgebeeld, hangende aan een kruis. Ook hij daalde neer in de hel, stond na zijn dood op, en voer ten hemel. De namen Krishna en Christus hebben een en dezelfde strekking! Christus wordt de goede herder genoemd, Krishna de herder. Ook Krishna werd verzocht door de duivel. Hij beleeft, evenals Jezus een verheerlijking. Ook hij houdt een bergrede en is een figuur in wonderbaarlijke visvangsten.
Door alle tijden heen wordt er tot de mensheid slechts één boodschap overgedragen. En die ene onveranderlijke boodschap verandert slechts van kleur en vorm, idee en vibratie, wanneer mensen, hoewel volkomen te goeder trouw, niet tot het juiste begrip van de dingen kunnen doordringen, zich met de lichtboodschap willen gaan belasten, en deze vol ijver gaan doorgeven.De leerling moet niet specifiek oosters of westers gericht zijn! Hij dient te staan in het universele; in de absoluut goddelijke sprake zelf. Aan zo’n leerling zal het dan ook vergund zijn iedere grote wereldleraar te ontdekken en te verstaan als ‘gisteren en heden dezelfde’. Daardoor zal hij nimmer tekort schieten in eerbied en dankbaarheid voor welke wereldleraar dan ook!
