Tagarchief: filosoof

De tas – nieuwste roman van Désanne van Brederode gaat onder andere over ‘toevalskunst’

Een reactie plaatsen

BESTEL DE TAS

‘Daar staat hij. Naast iets wat bedoeld is als bank, in de hal van het station. Een tas, naast een bank.’ Zo begint de nieuwste roman van Désanne van Brederode die in april 2021 verscheen. Wat zit er in die tas en wie laat hem achter? Abdulrahman heeft de tas van zijn broer gekregen en liet deze heel bewust achter. Wat bezielde de politiek asielzoeker, een zoon van een Koerdische vrijheidsstrijder uit Damascus, om dat te doen? Voor hem schijnen vragen belangrijker te zijn dan pasklare antwoorden en opinies. Hij hecht grote waarde aan ‘toevalskunst’. De lezer krijgt kleine stukjes van levensverhalen te zien, die toevallig verbonden zijn door ‘tijm’ (afgebeeld op het omslag).
Lees verder →

Het primaire waarom – ons bewustzijn volgens Jean-Paul Sartre – nieuw boek van filosoof Arthur Veenstra

Een reactie plaatsen

BESTEL HET PRIMAIRE WAAROM

De wetenschap lijkt eenstemmig te verklaren: we leven in een materialistische wereld. De impact van dat verhaal op ons leven is enorm: je mag wel denken dat je je hart volgt, dat je jezelf blijft, maar maak je geen illusies, die gedachtes en het bijkomende gevoel zijn totaal betekenisloos. We zouden een verzameling van atomen zijn, volledig bepaald door ijzeren natuurwetten, niets meer en niets minder. 

Kan het niet wat betekenisvoller? Ja, zo betoogt filosoof Arthur Veenstra in ‘Het primaire waarom’: het is tijd om in te zien dat het materialisme een irrationeel, onlogisch en achterhaald wereldbeeld is. Aan de hand van de filosoof Jean-Paul Sartre beschrijft hij de essentie van ons bewustzijn: wij zijn betekenisgevende structuren die fundamenteel vrij zijn.  Lees verder →

Met Nietzsche de bergen in – worden wie je bent – John Kaag

Een reactie plaatsen

BESTEL MET NIETZSCHE DE BERGEN IN – WORD WIE JE BENT

John Kaag maakt in ‘Met Nietzsche de bergen in’ twee filosofische reizen – als opstandige 19-jarige en als 36-jarige echtgenoot en vader. Tijdens beide reizen gaat Kaag al hikend op zoek naar de bronnen van Nietzsches filosofie en leven. Hij verweeft filosofische ontdekkingen met zijn eigen zoektocht naar een authentiek leven. De radicale ideeën van Nietzsche blijken verschillende dingen te betekenen tijdens verschillende momenten op de levensweg. En hiking blijkt de perfecte metafoor voor nietzscheaans leven: zelfs een flinke uitglijder maken is onmisbaar om te worden wie we zijn. John Kaag (1979) is docent filosofie aan de Universiteit van Massachusetts Lowell. Met Nietzsche de bergen in is zijn eerste boek in het Nederlands. Zijn tweede boek heeft de titel: Amerikaanse filosofie, leef je eigen leven.  Lees verder →

De filosofie van een kat – John Gray over katten en de zin van het leven

Een reactie plaatsen

BESTEL DE FILOSOFIE VAN EEN KAT

‘Katten hebben geen advies over het leven nodig. Ze zijn tevreden met het leven dat ze leiden. Voor mensen daarentegen voelt het juist heel natuurlijk aan om constant op zoek te gaan naar geluk. Ze streven altijd naar een hoger doel. Katten doen dat echter niet. Ze zijn gewoon blij om zichzelf te zijn. Dat is dan ook de reden dat katten geen waarde hechten aan filosofie. Ze weten namelijk al lang hoe ze moeten leven.’ 

Er is geen echt bewijs dat mensen ooit katten hebben ‘gedomesticeerd’. Het lijkt er eerder op dat katten op een gegeven moment de Lees verder →

14. De filosofen – Zien wat blijft – Joop Mijsbergen en Ankie Hettema-Pieterse

Een reactie plaatsen

BESTEL ZIEN WAT BLIJFT, MYTHEN IN WERK EN BEELD

Het zou een willekeurige groep kunnen zijn, er komt er nog één om de hoek. De kledij is Grieks, Plato voorop. Een ‘filosoof’ is iemand die ‘de wijsheid bemint’. Iemand die tracht het leven te begrijpen. In die zin kan iedereen een filosoof zijn. Bekend zijn Socrates en Plato, zijn volgeling en schrijver. Plato schreef de mythe van ‘de grot’. Lees verder →

De gesprekken, het meest fundamentele geschrift van Confucius, vertaald en toegelicht door Kristofer Schipper

Een reactie plaatsen

BESTEL CONFUCIUS – DE GESPREKKEN

De beroemde Chinese filosoof Confucius geeft aan bestaande woorden een nieuwe inhoud. Zo is de koning als ‘zoon van de hemel’ voor hem niet zozeer de afstammeling van een goddelijke voorvader, maar wel een vertegenwoordiger van het hoogste morele gezag. Schiet de koning in deze rol tekort, dan verliest hij automatisch het mandaat om te regeren dat de hemel hem gegeven heeft. Onder die omstandigheden is een revolutie onvermijdelijk en zijn opstanden om dit teweeg te brengen volgens hem gerechtvaardigd.

De gesprekken van Kristofer Schipper is de eerste volledige en rechtstreeks uit het klassiek Chinees vertaalde Nederlandse uitgave van Confucius’ uitspraken en dialogen. Naast Lao Zi is hij de beroemdste filosoof van China: als grondlegger van het confucianisme heeft hij dit land en diens beschaving door Lees verder →

Spinoza over vrijheid van denken, vrijheid van meningsuiting en politieke vrijheid – filosofie in 50 sleutelwoorden

Een reactie plaatsen

BESTEL SPINOZA, ZIJN  FILOSOFIE IN 50 SLEUTELWOORDEN

Maarten van Buren brengt de filosofie van Spinoza op een heel nieuwe manier voor het voetlicht. Van Buuren heeft de betekenis van vijftig sleutelwoorden in Spinoza’s werk vastgesteld aan de hand van een inventaris van alle passages waarin deze woorden voorkomen. Voor elk sleutelwoord tekenen zich uiteenlopende betekenissen af. In vijftig overzichtelijke, heldere en baanbrekende lemma’s worden deze sleutelbegrippen besproken en samengevat. Zo wordt de lezer deelgenoot gemaakt van het complexe gedachtegoed van Spinoza. Hieronder volgen gedeelten uit hoofdstuk 43 over vrijheid en de inhoudsopgave. Lees verder →

Spinoza, wijsgeer uit de zeventiende eeuw – gedeelten uit symposionreeks 2

Een reactie plaatsen

BESTEL SPINOZA, WIJSGEER UIT DE ZEVENTIENDE EEUW

Deze zesde bijdrage in het kader van de zomerserie Historische vernieuwers in de Nederlanden is gewijd aan misschien wel de beroemdste filosoof uit de zeventiende eeuw: Baruch Spinoza. Hij leert onder andere dat in de mens zelf kan een straal van de goddelijke werkelijkheid openbaar kan worden. Daaruit bloeit op de Rede, een reine, geestelijke liefde tot God. De tweevoudige gelaagdheid van de wereld wordt gezien als een kruispunt van wegen, een tweesprong. Een beslissende keuze dringt zich op: het gaan van de horizontale weg met als oplossing de deugd, voortdurend op de vlucht voor het kwaad, of de verticale weg waarop de vrede en de Rede Gods in je afdaalt. En alle levensangst valt weg, lost op. Lees verder →

Proclus, een invloedrijke neoplatonist van wie je waarschijnlijk nog nooit hebt gehoord

Een reactie plaatsen

De eerste neopatonist, Plotinus (205- 270 AD), zag God als zijnde in onszelf. De waarheidszoeker moest God dus in zichzelf zoeken in plaats van te knielen voor een God buiten hem. Daarom keerden de neoplatonisten zich tegen het door de kerk gedomineerde christendom, dat volledige gehoorzaamheid eiste aan een almachtige God buiten de mens, en aan het priesterschap als middelaar tussen God en mens. Neoplatonisten trachtten de Lees verder →

Aristoteles: systeemfilosoof die logica en methodologie introduceerde in wetenschap en filosofie

Een reactie plaatsen

Vriend en vijand zijn het erover eens, dat Aristoteles niet mogelijk zou zijn geweest zonder Plato. De filosoof Aristoteles miste de fundamentele helderheid en het innerlijke vuur dat zijn voorgangers – Plato, Pythagoras en anderen – hadden. Zijn denkbeelden hebben echter wel het Europese denken gedurende bijna 2000 jaren beheerst. Deze leerling van Plato was uiteraard zeer sterk door hem beïnvloed, maar koos uiteindelijk een ander uitgangspunt, namelijk Lees verder →