LEES OVER DE VERBORGEN LEVENSVISIE VAN MARC CHAGALL
BESTEL DE VERBORGEN LEVENSVISIE VAN MARC CHAGALL
Op zondagmiddag 2 juni 2024 werd in Pentagram boekwinkel in Haarlem het symposionboek De verborgen levensvisie van Marc Chagall gepresenteerd. Nog geen week later – op 8 juni – verzorgden Ankie Hettema, Dick van Niekerk en Ad de Jong hun symposion ook in Eindhoven. Hierboven is een geluidsfragment te beluisteren, met tekstgedeelten uit het boek. Het symposion wordt in het najaar van 2024 gehouden in Amsterdam (dinsdag 17 september), Bergen op Zoom (zaterdag 5 oktober), Maastricht (zondag 20 oktober) en Rotterdam (zaterdag 2 november).
DICK VAN NIEKERK (p. 37)
De tsaddik, de spirituele meester, componeert zelf melodieën, vaak ontleend aan de liederen van herders die hij hoorde wanneer hij door de natuur zwierf. Het was een heilige taak om een profane melodie te veranderen in een versie die een goddelijk doel diende. Zo gebruikte de tsaddik van het stadje Rymanov in het huidige zuidoosten van Polen de tekst van een herderslied: Roosje , roosje wat ben je ver.
MUZIEK VAN AD DE JONG
Rojz Rojz
Roosje, Roosje, wat ben je ver,
Bos, bos, wat ben je groot!
Als Roosje niet zo ver was geweest,
Zou het bos niet zo groot geweest zijn.
Sjechina, Sjechina, wat ben je ver,
Ballingschap, ballingschap, wat duur je lang!
Was de Sjechina niet zo ver weg geweest,
Dan had de ballingschap niet zo lang geduurd.
Ofwel: goddelijke majesteit, wat ben je ver,
ballingschap, wat duur je lang.
Zou de goddelijke majesteit niet zo ver zijn geweest,
dan zou de ballingschap niet zo lang zijn geweest.
TEKST VAN ANKIE HETTEMA (p. 79)
Wanneer de jonge Israël, die later de Baal-Shem Tov zou worden (de oprichter van het chassidisme) met een groep kinderen door het bos loopt, ontmoeten zij de weerwolf, het samengepakte kwaad. Israel weet het boze hart uit te rukken en kan het vernietigen maar voelt dan hoe het van een onzegbaar leed samenkrimpt. Hij ziet hoe één druppel bloed uit het hart drupt, en mededogen vervult zijn hart. Om die ene druppel vernietigt hij het kwade hart niet maar laat het los… die ene druppel, dat ene flintertje goud in het hart is immers genoeg om de liefde terug te vinden. ‘De liefde rekent het kwade niet aan, maar verheugt zich in de waarheid. Alles verdraagt zij, verwacht en hoopt zij’ (1 Korinthe 13).
Vele wateren kunnen de liefde niet blussen en rivieren spoelen haar niet weg. Dit is een regel uit het Hooglied. Chagall nu grijpt dat Hooglied aan om die grootse, universele liefde weer te geven. En zoals u waarschijnlijk weet is dat Hooglied in de Bijbel een gedicht over de vereniging van ziel en geest. En in hun vereniging, als bruid en bruidegom, vindt dan ook de alchemie plaats: de gehele omzetting van aardse naar geestzielemens.
LEES OVER DE VERBORGEN LEVENSVISIE VAN MARC CHAGALL
BESTEL DE VERBORGEN LEVENSVISIE VAN MARC CHAGALL
LEES OVER DE BOVENSTAANDE BOEKEN OVER MARC CHAGALL EN ZIJN WERKEN