Inleiding en inhoudsopgave van ‘Hart voor Tao’ van Elly Nooyen

BESTEL HART VOOR TAO

‘Hart voor Tao’ wil laten zien dat de reiziger op de universele weg door alle tijden heen uit eenzelfde tijdloze bron kan putten. Als leidraad is de Daodejing van Lao Zi genomen, maar het is geen wetenschappelijk onderbouwde beschouwing over de oude taoïstische filosofie. De schrijver probeert te laten zien dat de vele verhalen en gedichten uit het oude China de mens in onze tijd aanmoedigen om zich te bezinnen op zijn verhouding tot de bron van alle leven: Tao. 

In dit boek staan naast teksten afkomstig van de oude taoïstische wijsheid, ook teksten uit de literatuur van de Geestesschool van het Rozenkruis. Deze school baseert zich op dezelfde bron en zij spoort – evenals Lao Zi dat deed – haar leerlingen aan om niet zichzelf centraal te stellen, maar de eeuwige vonk in het eigen hart. 

Zij die uit deze tijdloze bron van het leven putten, zeggen op allerlei manieren hetzelfde: mens keer terug tot de wezenlijke natuur waar je voortdurend mee in contact staat, maar die je bedekt met je eigenzinnige daden. Op verschillende manier verwijzen zij naar een verborgen wijsheid die zich wil openbaren, opdat de mens terug kan vinden wat hij verloren is. De Chinese wijze Zhuang Zi vertelde hierover het volgende verhaal: 

De Gele Keizer was eens op zwerftocht ten noorden van het Rode Water, alwaar hij de Kunlun beklom, de berg van de onsterfelijken. Boven gekomen wendde hij de blik tot het land in het zuiden en bezag met trots hoe zijn bezit zich tot ver achter de horizon uitstrekte. 
Op weg naar huis verloor hij zijn donkere parel.
Hij liet Kennis ernaar zoeken, maar deze vond haar niet.
Hij vroeg Scherpe Blik er naar te zoeken, maar deze zag niets. Hij zond Onderscheid erop uit, maar zonder resultaat.
Toen vroeg hij het aan Niets.
En Niets had hem!
‘Wat vreemd’, zei de Gele Keizer: ‘Niets werd niet uitgezonden om de parel te zoeken, en hij deed niets om haar te vinden, maar toch had hij haar’.
 

In ‘Hart voor Tao’ zijn veel verhalen opgenomen van de Chinese wijze Zhuang Zi. Hij heeft het – evenals Lao Zi – vaak over het onkenbare Tao. In vers 14 zegt Lao Zi hierover: ‘Ga het tegemoet, en je ziet niet de voorkant. Volg het, en je ziet niet de achterkant’. 

Tao is een mysterie. Het komt tot ons vanuit een oneindig ver verleden, toen ons universum nog niet bestond en het snelt voor ons uit naar een oneindig verre toekomst, wanneer noch wij, noch dit universum nog zullen bestaan. Tao is door ons nergens te traceren of zichtbaar te maken, maar is toch in iedere ruimte en in alle tijd aanwezig. 

Hierdoor is het mogelijk dat wij iets van dit mysterie ervaren. Daar moeten we iets voor ‘doen’, of eigenlijk zoals Lao Zi het zegt: juist niet iets doen, wu wei: minder worden als persoon, opdat het tijdloze zich in ons kan manifesteren. 

Dit gegeven van niet doen loopt als een rode draad door dit boek. Het is geschreven in negen thema’s die ieder een aspect van deze universele weg proberen te beschrijven. Het is onderverdeeld in 81 paragrafen, als een eerbetoon aan de oude wijze Lao Zi die zijn Daodejing in 81 verzen schreef. 

‘Hart voor Tao’ is geschreven door een leerling van de School van het Rozenkruis. Zij is niet afkomstig uit China, maar is een mens van de westerse wereld en leeft in deze tijd. Het kan dan ook niet anders dan dat het boek hierdoor gekleurd is. De lezer zal mogelijk denken dat wie een boek durft te schrijven over niet-doen, zichzelf daarmee in feite diskwalificeert; er moet tenslotte een hoop gedaan worden om een boek te schrijven en misschien nog wel meer voordat het uitgegeven kan worden. Dit is zeker waar. 

Echter, de andere kant van deze medaille is dat wij mensen nu eenmaal taal nodig hebben om iets te verwoorden, zelfs dat wat niet te verwoorden is. Woorden kunnen slechts aansporen om het niet-doen te ‘doen’. Woorden schieten altijd te kort. Zij vragen van zowel schrijver als lezer om er niet in te blijven hangen. Het is een hele kunst om de noodzakelijke woorden op te schrijven, of te lezen, maar een nog grotere kunst is om ze op te vatten als wegwijzers naar die oeroude parel die we kwijt geraakt zijn. Wanneer deze schat gevonden is, kunnen al die woorden, die enorme kennis en scherpzinnigheid, en al dat onderscheid dat we voortdurend maken, vergeten worden. 

Dan kunnen wij zijn als vogels die opstijgen voor een verre vlucht, waarbij de stille stem in het eigen hart als kompas dient om in te gaan in een tijdloos heden, waar tijd en ruimte opgegaan zijn in het grote niets. 

De uitgever 

BESTEL HART VOOR TAO

LEES OVER DE POORTWACHTER – TOEGANG TOT TAO

BESTEL DE POORTWACHTER – TOEGANG TOT TAO

inhoud 

inleiding

Eerste thema: Tao 

  • 1  Tao in China
  • 2  Tao in het Westen
  • 3  Tao, verschillende opvattingen
  • 4  Tao als zoete dauw
  • 5  Tao en de School van het Rozenkruis
  • 6  Tao is niet te vertalen
  • 7  Tao en de commentaren
  • 8  Tao is een oneigenlijke naam
  • 9  Tao is niet-iets

Tweede thema: Teh

  • 10  Tao zoeken, leidt tot de Teh vinden
  • 11  De Teh en het boek van Tao
  • 12  De Teh verbonden met Tao
  • 13  De Teh werkzaam in de macrokosmos
  • 14  De Teh in de microkosmos
  • 15  De deugd van de Teh als oefenschool
  • 16  Kantelpunt
  • 17  De Teh als innerlijke kracht
  • 18  De Teh in samenwerking met de mens

Derde thema: yi, het Ene

  • 19  Er was een begin…of niet?
  • 20  Het taoïstische denken
  • 21  Transformatie omlaag
  • 22  Het mysterie van het Ene
  • 23 Het Ene in actie – oerqi 
  • 24 Er was een schepper, of niet?

Vierde thema: xian tian, voor het bestaan van het universum

  • 25  Van Een naar Twee
  • 26  Twee stromen van genade
  • 27  de voorkosmische wereld
  • 28  de openbaring van kracht en liefde
  • 29  de oorspronkelijke mens

Vijfde thema: yin en yang

  • 30  De tienduizend dingen
  • 31  Het grote Ene bracht het water tot leven
  • 32  Tao is geen scheppende god
  • 33  Middelpuntvliedend
  • 34  Yin en Yang
  • 35  Vijf fasen tussen yin en yang
  • 36  Cyclische beweging
  • 37  Naar het midden toe stromen

Zesde thema: zi ran, het vanzelf zo zijn

  • 38  Zi ran
  • 39  De zi ran van de natuur
  • 40  Vrije energie
  • 41  De tijdelijke natuur van de mens
  • 42  De essentiële natuur van de mens
  • 43  Zuiverheid
  • 44  Stilte
  • 45  Bezieling
  • 46  Vruchtbaarheid en leven schenken
  • 47  Lofzang op Tao

Zevende thema: you wei, hebbende handelen

  • 48  Het hart in het hart
  • 49  Hebbende handelen
  • 50  Te veel willen
  • 51  Te veel begeren
  • 52  Te veel emotie
  • 53  De mens en Tao: een disbalans

Achtste thema (1): wu yu, zijn zonder begeerte

  • 54  Doen of niet-doen
  • 55  Zijn zonder begeerten; wu yu
  • 56  Afleren
  • 57  Wees als heilig gerei
  • 58  Inzicht, kennis, leiding, de gemeenschap
  • 59  Betrokken en dienstbaar

Achtste thema (2): wu xin, zijn zonder hart

  • 60  Zijn zonder hart
  • 61  De wijze is zonder hart
  • 62  De weg van de koning
  • 63  De grote vrede
  • 64  Vasten van het hart: zelfovergave
  • 65  Ken het mannelijke, behoud het vrouwelijke
  • 66  Ken het witte, richt je tot het zwarte
  • 67  Glorie en schande
  • 68  Een verrassende visie

Achtste thema (3): wu wei, zijn zonder doen

  • 69  De zi ran van Tao is wu wei
  • 70  Afleren
  • 71  Geweldloosheid
  • 72  De drie schatten
  • 73  De eerste schat: mededogen
  • 74  De tweede schat: spaarzaamheid
  • 75  De derde schat: niet de eerste durven zijn

Negende thema: hua, transformatie 

  • 76  Twee transformerende stromen
  • 77  Wees voorzichtig
  • 78  Transformatie
  • 79  Innerlijke alchemie
  • 80  Innerlijke alchemie in het latere taoïsme
  • 81  De kracht van de groep

Dankwoord 

Bibliografie

Verantwoording illustraties

BESTEL HART VOOR TAO

LEES OVER DE BOVENSTAANDE BOEKEN OVER TAOÏSME