De verborgen Rozentuin, oorspronkelijk Gulshan-i raz (De rozentuin der mysteriën), geschreven in 1318 door de Perzische soefi-dichter Mahmoed Shabistari, is een werk dat al eeuwenlang lezers uitnodigt tot contemplatie, verlangen en innerlijke ontdekking. In de Nederlandse uitgave van Rozenkruis Pers krijgt dit meesterwerk extra glans door de vertaling van Jan Brinkert en de verhelderende, uitgebreide inleiding van Peter Huijs. Voor de liefhebbers van mystieke poëzie is dit boek – vooral in de maand oktober 2025 via Pentagram boekwinkel – een buitenkans: de fraai vormgegeven hardcover is dan verkrijgbaar voor slechts € 7,50, in plaats van de gebruikelijke € 12,50.
Inhoud en stijl
Shabistari gebruikt zijn gedichten om thema’s als hunkering, innerlijke eenheid, de relatie tussen de ziel en het goddelijke, en de paradox van verlies en vervulling te verkennen. Hij hult zeer spirituele en mystieke ervaringen in beelden uit de natuurlijke en menselijke wereld: rozen, nachtegalen, wijn (in mystieke zin), slaap, geur, het liefdesverlangen. Deze beelden zijn niet alleen mooi: zij zijn ook dragers van mysterie, van een werkelijkheid die voorbij het gewone verstaan ligt.
Peter Huijs’ inleiding is helder en verdiepend. Hij plaatst Shabistari historisch, legt de soefi-traditie uit waarin deze poëzie geworteld is, en hij biedt de lezer de sleutels waarmee de symboliek – wijn = spirituele kennis, slaap = contemplatie, etc. – beter te begrijpen is. Dat is essentieel, want zonder zulke toelichting kan de lezer verdwalen in de beelden of verstrikt raken in betekenis-vragen die Shabistari zelf bewust open laat.
De vertaling van Jan Brinkert komt authentiek over; hij slaagt erin de lyriek, de emotie en het mystieke urgentie van de oorspronkelijke Perzische tekst over te brengen zonder al te zwaar te worden. De bundel telt 92 pagina’s, wat relatief bescheiden is, maar elk gedicht is rijk en nodigt uit tot herlezing.
Sterke punten
-
Diep mystiek en universeel: Shabistari spreekt over universele thema’s: het verlangen naar eenheid, het overstijgen van dualiteit, de smeltende grens tussen ik en de Ene. Wie openstaat voor mystiek, vindt in deze bundel voedsel voor het hart en de ziel.
-
Symboliek: De beeldtaal is rijk, suggestief én consistent. De inleiding maakt deze symboliek toegankelijk zonder alles plat te vertalen; ze nodigt uit tot eigen contemplatie.
-
Vormgeving & vertaling: De uitgave is mooi verzorgd; de vertaling evenwichtig. De taal is toegankelijk maar toch poëtisch, wat niet eenvoudig is bij zo’n oud mystiek werk.
Minder sterke punten / Aandachtspunten
-
Behoefte aan voorkennis / geduld: Voor wie weinig ervaring heeft met soefi-poëzie of mystieke literatuur, kan het boek soms donker liggen. De beelden zijn gelaagd, soms paradoxaal, en vragen stilte, reflectie en herlezing.
-
Compacte omvang: Hoewel 92 pagina’s voldoende zijn, laat de bundel de lezer soms verlangen naar meer toelichting bij bepaalde passages of intensiever commentaar op specifieke verzen. Maar dat is inherent aan het genre: mystiek wil niet overal verduidelijkt worden.
Slotbeschouwing
De verborgen Rozentuin is een waardevolle toevoeging voor wie zich wil verdiepen in het hart van de soefi-spiritualiteit. De combinatie van Shabistari’s krachtige, mystieke poëzie met de inleiding van Peter Huijs maakt de Nederlandse uitgave van Rozenkruis pers tot iets dat meer is dan alleen lezen: het nodigt uit tot innerlijke reis.
Als boek van de maand oktober bij Pentagram boekwinkel is € 7,50 een buitenkans – de prijs-kwaliteitverhouding is oprecht uitzonderlijk. Zelfs na afloop van de actie, bij de normale prijs van € 12,50, blijft het een aanrader voor wie houdt van poëzie, spiritualiteit en mystiek.
