Reis naar Christianopolis – een esoterisch geschrift van Johann Valentin Andreae vermomd als staatkundig ontwerp

LEES HET BEGIN VAN CHRISTIANOPOLIS EN DE COMMENTAREN VAN J. VAN RIJCKENBORGH

Een kleine eeuw nadat Paracelsus (1493-1541, fakkeldrager van het Rozenkruis 1) met zijn teksten de grote lijnen uitzette voor een christelijk geïnspireerde samenleving, geeft Johann Valentin Andreae (1586-1654, fakkeldrager van het Rozenkruis 8) soortgelijke ideeën vorm in zijn utopie Christianopolis. De oorspronklijke tekst verscheen in 1619 in Straatsburg in het Latijn met de titel ‘Reipublicae Christianopolitanae Descriptio’.

Elke Bußler van uitgeverij De Woudezel maakte een Nederlandse vertaling van het volledige geschrift die in 2005 werd gepubliceerd: Reis naar Christianopolis. De weg naar de hogere werkelijkheid hierin beschreven als de ontdekking van de stad met de naam Christianopolis, de stad van Christus. De pelgrim die er binnenkomt zal alles achter zich moeten laten wat daar niet hoort. Pas dan zal hij de thuiskomst ervaren in een vibrerend levensveld van hogere orde.

Jan van Rijckenborgh (fakkeldrager van het Rozenkruis 21) wijdde in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog meerdere tempeldiensten aan de eerste zeven hoofdstukken van Christianopolis, die veel later zijn uitgegeven door Rozekruis Pers onder de titel Christianopolis – Verklaring van zeven hoofdstukken van Reipublica Christianopolitanae Descriptio. Daarin beschrijft hij hoe deze rozenkruisers-tekst uit 1619 (vertaald in hedendaags Nederlands) de korte weg wijst tot het hart van het hemelse Jeruzalem.

Tijdens het leven Johann Valentin Andreae is de reformatie onherroepelijk, maar nog wel een fel omvochten feit. Ook Andreae lijkt bij verschijnen van dit boek – 33 jaar oud, van beroep predikant te Vaihingen – vast gesetteld in het orthodoxe lutheranisme. Toch wil het de universele geleerde, stichtelijke dichter en op tucht en discipline gestelde geestelijke maar niet lukken de spirituele onderstroom tot zwijgen te brengen, die hem in een geweldige uitbarsting op jeugde leeftijd ertoe noopte een werk als De Alchemische Bruiloft van Christiaan Rozenkruis uit zijn pen te laten borrelen en mede aan de wieg te staan van de toen in zwang komende beweging van de rozenkruisers – waarvan hij zich later steeds zou blijven distantiëren.

Zo is ook Christianopolis een esoterisch geschrift, een reis in de binnenwereld, vermomd als een doordacht staatkundig ontwerp dat blijk geeft van brede eruditie, uiterst moderne pedagogische inzichten en een constant streven naar praktische omzetting. Christianopolis moest een kiem vormen van het Nieuwe Jeruzalem. Hieronder volgt de inhoudsopgave.

INHOUD

Wees gegroet, christen die dit leest!

  1. Aanleiding tot de reis; de schipbreuk
  2. Stranding op het eiland Kafarsalama
  3. De oorsprong van Christianopolis
  4. Eerste ondervraging van de vreemdeling, over zijn uiterlijke belijdenis en levenswandel
  5. Tweede ondervraging, over zijn lichamelijke constitutie
  6. Derde ondervraging, over zijn persoonlijke ontwikkeling
  7. Beschrijving van de stad
  8. Akkerbouw en veeteelt
  9. De molens en bakkerijen 
  10. Het slachthuis annex voorraadhuis
  11. Metalen en mineralen
  12. De woonhuizen
  13. De handelswerklieden
  14. Het gemeenschappelijke gebed
  15. Het eten
  16. Het werk
  17. De vrije tijd
  18. De beloningen
  19. De straffen
  20. De adel
  21. De stadbestuurders
  22. Het werk voor de gemeenschap
  23. De woningen
  24. De huisraad 
  25. Het nachtelijk licht
  26. Het collegium
  27. Het triumviraat
  28. De godsdienst
  29. De leefregels van de stad
  30. De theoloog
  31. Het geweten
  32. De diaken
  33. De rechter
  34. De rede
  35. De maat
  36. De geleerde
  37. De waarheid
  38. De tong
  39. De bibliotheek
  40. Het wapendepot
  41. De annalen
  42. De drukkerij
  43. De schatkamer
  44. Het laboratorium
  45. De apotheek
  46. De anatomie
  47. De natuurhistorische collectie
  48. De schilderkunst
  49. De wiskundige instrumenten
  50. De wiskundige expositie
  51. De lesruimtes
  52. De leraren
  53. De leerlingen
  54. De aard van het onderwijs
  55. De eerste lesruimte: Spraakkunst
  56. Redekunst
  57. Verschillende talen
  58. De tweede lesruimte: Dialectiek
  59. Metafysica
  60. Theosofie
  61. De derde lesruimte: Rekenkunst
  62. Meetkunde
  63. De geheime getallen
  64. De vierde lesruimte: Muziek
  65. De muziekinstrumenten
  66. Het koor
  67. De vijfde lesruimte: Astronomie
  68. Astrologie
  69. De hemel van de christenen
  70. De zesde lesruimte: Natuurkunde
  71. Geschiedenis
  72. Kerkgeschiedenis
  73. Ethiek
  74. Politiek
  75. Christelijke armoede
  76. De achtste lesruimte: Theologie
  77. Praktische theologie
  78. De voorspellingen
  79. De geneeskunst
  80. De rechtsgeleerdheid 
  81. De kamers van de jongeren
  82. De kerk
  83. De roeping
  84. de preken
  85. De heilige psalmgezangen
  86. De sacramenten
  87. Absolutie en excommunicatie
  88. Het huwelijk
  89. De vrouwen
  90. De bevalling
  91. Het weduwschap
  92. De raadzaal
  93. De raadslieden
  94. De tuinen
  95. Het water
  96. De bejaarden
  97. De vreemdelingen en armen
  98. De zieken
  99. De dood
  100. De begrafenis

[Slotwoord]

BESTEL REIS NAAR CHRISTIANOPOLIS