Prof. dr. H.E.S. Woldring is emeritus hoogleraar politieke filosofie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij is vicevoorzitter van de Stichting Comenius Museum in Naarden en auteur van onder andere een trilogie over Jan Amos Comenius (fakkeldrager van het Rozenkruis 9). Hieronder volgt een korte beschrijving van de drie boeken over Comenius.
1. Jan Amos Comenius – Zijn leven, missie en erfenis – H.E.S. Woldring
Jan Amos Comenius, grondlegger van de pedagogiek, heeft ook naam gemaakt als theoloog, filosoof en diplomaat. In alles wat hij deed, streefde hij onvermoeibaar naar het verbeteren van de menselijkheid van de mensheid. Comenius, in 1592 in Tsjechië geboren, leefde ten gevolge van onderdrukking en oorlogsgeweld als een opgejaagde vluchteling in verschillende landen in Europa. In de laatste veertien jaar van zijn leven, tot zijn dood in 1670, woonde hij in Amsterdam. Hij schreef er boeken en maakte deze stad tot een ontmoetingsplaats voor Tsjechische vluchtelingen in Europa. Hij werd begraven in de Waalse kerk in Naarden-Vesting, waar deze kerk – naast het Comenius Museum – tegenwoordig is ingericht als mausoleum. Comenius is niet alleen een belangrijke erflater van de Tsjechische cultuur, maar ook in de Nederlandse geschiedenis heeft hij een onuitwisbare plaats.
2. Allesomvattende onderwijsleer – Didacta Magna – H.E.S. Woldring
Jan Amos Comenius (1592-1670) staat bekend als grondlegger van de didactiek en de pedagogiek. Zijn ‘Allesomvattende onderwijsleer’ heeft daaraan sterk bijgedragen en is een echte ‘klassieker’. Met de titel wil Comenius zeggen dat zijn onderwijsleer veelzijdig en volledig is, toegankelijk voor mensen van alle leeftijden en uit alle lagen van de bevolking om zich te ontwikkelen tot evenwichtige personen. De onderwijssituatie die hij beschrijft is achterhaald, maar de onderwerpen die hij bespreekt zijn nog zeer actueel. Zo stelt hij de vraag waarom veel leerlingen met tegenzin en niet met plezier naar school gaan. Of waarom vernieuwingen van het onderwijs vaak niet leiden tot de gewenste verbetering van leerprestaties van leerlingen, c.q. studieprestaties van studenten. Met deze eigentijdse hertaling is het werk sinds meer dan 100 jaar weer beschikbaar in het Nederlands.
3. De pansofie van Jan Amos Comenius – Zijn zoektocht naar allesomvattende wijsheid – H.E.S. Woldring
De Tsjechisch-Nederlandse geleerde Jan Amos Comenius (1592-1670) is een fascinerende schrijver. Wie met een boek van hem begint, komt voor verrassingen te staan. De schrijver neemt je mee langs denkwegen met onvermoede vergezichten, en je weet niet waar je uitkomt. Met zijn creatieve geest onderneemt Comenius een zoektocht naar een alomvattende wijsheid. Ondanks dit pretentieuze streven, blijft hij doorgaans dicht bij het leven van alledag. Hij laat zien dat de beginselen van wijsheid in het alledaagse leven verborgen liggen. Deze beginselen werkt hij om de samenwerking tussen de wetenschappen te bevorderen en het onderwijs en de samenleving te vernieuwen. Comenius’ denken is niet alleen toekomstgericht, maar zijn manier van denken laat ook zien dat het mogelijk is de toekomst te openen. Hij wijst wegen om mogelijkheden in het menselijk leven niet onbenut te laten.