BESTEL DE MENS ALS GEESTELIJK WEZEN – MAN A SPIRITUAL BEING
Hermetici, zou je kunnen zeggen, zijn op zoek naar de geest. Op zoek naar de verbinding van de menselijke geest met de kosmos en het goddelijke. Naar de kennis, de gnosis, die de sterfelijke mens in eenheid brengt met zijn onsterfelijke ziel. Nu, in de 21ste eeuw, streven zij ernaar tot die kennis door te dringen en een universeel mensbeeld te omvatten dat ver uitreikt boven onze beperkte eigen grenzen en denkbeelden. En dat geldt ook voor ons. Van groot belang is dat wij onszelf als een geestelijk wezen leren kennen, waardoor de door conflicten verscheurde mensheid inzicht in zijn toestand kan verkrijgen. In deze tweetalige bundel aandacht voor de vraag wat ‘De mens als geestelijk wezen’ – zoals de oude Egyptische wijsheid ons dat leert – toen en nu in feite betekent. Hieronder volgen het voorwoord en de inhoudsopgave.
WOORD VOORAF – ELSE HAM
Hermes Trismegistus, de grote denker uit het oude Egypte, noemde de mens een buitengewoon wezen. Hij zei dat van alle schepselen alleen de mens tweevoudig is: hij heeft een sterfelijk lichaam maar een onsterfelijke ziel. De mens is de bewoner van die twee werelden, de uiterlijke wereld van de materie en de zintuigen, en een innerlijke wereld van bewustzijn. Hermetici, zou je kunnen zeggen, zijn op zoek naar de geest. Op zoek naar de verbinding van de menselijke geest met de kosmos en het goddelijke. Naar de kennis, de gnosis, die de sterfelijke mens in eenheid brengt met zijn onsterfelijke ziel.
Nu, in de 21ste eeuw, streven wij ernaar tot die kennis door te dringen en een universeel mensbeeld te omvatten dat ver over onze beperkte eigen grenzen en denkbeelden heen gaat. Van groot belang is dat wij onszelf als een geestelijk wezen leren kennen, waardoor de door conflicten verscheurde mensheid inzicht in zijn toestand kan verkrijgen.
Vandaag gaat over de vraag wat ‘de mens als geestelijk wezen, zoals de oude Egyptische wijsheid ons vertelt, betekent. Toen ik werd gevraagd om vandaag gastvrouw te zijn, stelde ik mezelf de vraag ‘wat betekent het voor mij? Wat betekent het om een geestelijk wezen te worden?’ Misschien heeft u uzelf deze vraag ook gesteld, toen u besloot om naar deze conferentie te gaan. Om eerlijk te zijn, ik heb niet het volledige antwoord. Maar ik hoop dat vandaag een paar antwoorden een stukje dichterbij zullen komen.
Daarnaast vroeg ik me zelf af: waarom? Waarom is het belangrijk een antwoord op deze vraag te vinden? Zelf denk ik dat het antwoord op een of andere manier de oplossing kan zijn voor de mensheid. Op deze wereld, gevuld met tegenstellingen, conflicten en veel ogenschijnlijke saaiheid, zijn continu op zoek naar betekenis, naar een reden waarom we we vaak iets doen. Maar waar vinden we deze betekenis? Buiten in de wereld, binnen in ons, of beide? Zijn niet eigenlijk veel crisissen in de wereld in de mens afspeelt een reflectie van een innerlijke crisis die zich in de mens afspeelt?
Hermetici zoeken naar de verbinding tussen de menselijke geest, de kosmos en god. Want wat Hermes denkt, gaat over het werkelijk begrijpen van de mensheid. Dat gaat vaak veel verder dan onze eigen beperkte gedachten. Door de jaren heen zijn in heel de wereld mensen op zoek naar antwoorden. En zo doen we dat ook vandaag, daarin op weg geleid door drie sprekers.
Peter Forshaw studeerde Sanskriet en de Tibetaanse en Indiase filosofische gedachtewereld. Jarenlang verbleef hij in Frankrijk, India, Thailand en Japan totdat hij zich bezig ging houden met het esoterische denken in de westerse wereld. Hij heeft over Marsilio Ficino geschreven en ook over Heinrich Khunrath, de vermaarde doctor in de medicijnen en trouwe aanhanger van theosofie. Khunrath en met hem veel denkers uit de 16e eeuw geloofden dat de theosofische adept die kennis bezit over de engelen en hun hiërarchieën de openbaring kon bereiken. Hij zou dan ‘mentaal migreren’ naar de ‘heilige verblijfplaats van de goede engelen van de godheid’ en uiteindelijk zou hij ‘een menselijke God worden of een goddelijke mens?’ Dit concept is werkelijk essentieel is voor mensen die streven naar een bewust en verantwoord bestaan in de 21e eeuw.
Peter Forshaw is assistent-professor aan het centrum voor de geschiedenis van de hermetische filosofie van de universiteit van Amsterdam en eindredacteur van Aries, een tijdschrift dat de westerse esoterie behandelt.
Gary Lachman heeft een groot aantal boeken geschreven over de westerse esoterie en de hermetische wetenschappen. Voor de Verlichting was deze kennis voor iedereen toegankelijk maar toen het materialisme de boventoon ging voeren werd deze als occult bestempeld. Gary onderzoekt de betekenis van het menselijk bestaan en werkt onderwerpen uit als ‘de opgave van de mens om zorg te dragen voor de kosmos, zoals bijvoorbeeld in de Kabbala beschreven is.
In zijn boek Hermes Trismegistus – de link tussen het oude Egypte en de wereld van vandaag onderzoekt hij de invloed van Hermes van de oudheid tot in de moderne tijd. Hij beschrijft hoe de naam Hermes Trismegistus samengesteld werd uit de namen van de mythische goden Hermes en Thoth. Zoals hij het ziet, spreken het Corpus Hermeticum en ook de denkers uit de renaissance over ‘het kosmisch bewustzijn’ dat ‘gnosis is, kennisse des harten’ Dit kan omschreven worden als een plotselinge, directe en transformerende kennis van de werkelijkheid. Boeiend is dat Gary dit idee terugbrengt naar recente ontdekkingen op het gebied van de neurologie waarbij hij suggereert dat de toekomstige evolutie zich zal ontwikkelen tot dit meer natuurlijke bewustzijn.
Wendelijn van den Brul, medeoprichter van de Stichting Rozenkruis spreekt over het hermetische gedachtegoed. Hermes zegt dat ‘de ziel haar essentie in de mens geeft of deelt als leven, waardoor zowel ‘beweging’ als ‘openbaring’ mogelijk gemaakt worden. Het hermetische denken gaat ervan uit dat de mens alleen door de ‘ziel’ kan leven. Echter, de ziel krijgt haar leven en bewegen niet door het leven of de vorm waarin zij verblijft. Zij heeft een eigen leven en verlangt ernaar herenigd te worden met de geest of het Gemoed.
Als zij als het ware gevangen is in een menselijk lichaam en de mens haar bij alle avonturen (illusies) van zijn eigen bestaan betrekt, zal zij wegkwijnen. De verlichte mens of de mens die naar verlichting streeft, verlangt ernaar deze situatie te transformeren en tracht een nieuwe verbinding te maken tussen zijn ziel en een hoger Licht, of het Gemoed.
BESTEL DE MENS ALS GEESTELIJK WEZEN – MAN A SPIRITUAL BEING
INHOUDSOPGAVE
Woord vooraf
Else Ham
Eerste voordracht | First presentation
De mens als geestelijk wezen – gezien vanuit een hermetisch perspectief
Peter Forshaw
Tweede voordracht | Second presentation
Zorgen voor de kosmos – Gnosis en kosmisch bewustzijn
Gary Lachman
Derde voordracht | Third presentation
De hermetische mens
Wendelijn van den Brul
Sluitingswoord
CONTENT
Introduction
Man as a Spiritual Being- seen from ‘Hermetic’ perspective
Taking Care of the Cosmos – Gnosis and Cosmic Consciousness
Hermetic Man
Closing word