De van oorsprong Hebreeuwse naam Melchizédek betekent ‘rechtvaardige koning. Hierboven staat een foto van een beeld van deze koning-priester bij het noordportaal van de kathedraal van Chartres. Deze raadselachtige figuur wordt niet alleen genoemd in de Bijbel, maar ook in bijvoorbeeld de Dode-Zeerollen (gevonden in 1946) en het Evangelie van de Pistis Sophia. J. van Rijckenborgh noemt de Melchizédek in zijn commentaar op het zesde uur van het Nuctemeron van Apollonius van Tyana. Hieronder volgt een beschrijving uit het boek ‘Alle Bijbelse personen’, uitgegeven door Readers Digest in 1995. 

De wat raadselachtige figuur Melchizédek komt twee keer voor in het Oude Testament van de Bijbel. Eerst verwelkomt hij als ‘koning van Salem’, het latere Jeruzalem, en als ‘priester van God, de Allerhoogste’ (Genesis 14:18) de aartsvader Abraham met brood en wijn nadat deze de vier koningen had overwonnen die Lot, de neef van de aartsvader, hadden ontvoerd. Van zijn kant betaalt Abraham dan een tiende van de oorlogsbuit aan Melchizédek.

Daarna wordt Melchizédek in het boek Psalmen genoemd als de koning bij uitstek van wie de koningen uit het Huis van David de opvolgers zijn, als ‘priester voor eeuwig, naar de wijze van Melchizédek’ (Psalm 110:4). 

In het Nieuwe Testament is Melchizédek zelfs de gewijde koning wiens heiligheid al het menselijke te boven gaat. Daar is hij blijkbaar een bovennatuurlijke figuur – ‘zonder vader, zonder moeder, zonder geslachtsregister, zonder begin van dagen of het einde des levens (Hebreeën 7:3) – een voorbode of voorafschaduwing van Jezus.

De figuur Melchizédek gaf aanleiding tot allerlei veronderstellingen. Omdat abraham zijn tiende – als tribuut  – aan hem betaalde, en door Melchizédek ook werd gezegend, is wel geopperd dat deze nog belangrijker was dan de aartsvader. Misschien was Melchizédek dan een soort erfgenaam van Sem, de zoon van Noach, die in Abrahams tijd nog in leven zou zijn geweest. Anderen houden het erop dat die zegening door Melchizédek voortijdig was en afbreuk deed aan zijn priesterschap. Ook is niet zeker of Melchizédek van Genesis en Psalmen wel één en dezelfde persoon zijn: in de Psalmen kan hij alleen in symbolische zin zijn genoemd.

Van Melchizédek is ook sprake in de fragmenten van de schriftrollen uit de 5e eeuw v.C. die in 1946 in Qumran bij de Dode Zee zijn gevonden. Deze Melchizédek wordt hier zo opgehemeld dat anderen denken dat met hem de aartsengel Michaël wordt bedoeld. De opvatting van Melchizédek in het Nieuwe testament gaat misschien terug tot de manier waarop hij in de Dode-Zeerollen wordt verheerlijkt. 

Bron: ‘Alle Bijbelse personen’, uitgegeven door Readers Digest in 1995