Marcus Aurelius (Latijn: Marcus Aurelius Antoninus Augustus) ( 121-180) regeerde van 161 tot 180 over het Romeinse rijk. Hij werd door velen gezien als een toonbeeld van een rechtvaardig en menselijk heerser, die de voorchristelijke deugden van het stoïcisme belichaamde. Het stoïcijnse werk ‘Ta eis heauton’ (Overpeinzingen) van Marcus Aurelius, geschreven in het Grieks tijdens een veldtocht tussen 170 en 180, wordt nog steeds als literair monument vereerd voor de filosofie van dienst en plicht. Het beschrijft hoe men te midden van een conflict zijn gemoedsrust moet vinden en kan behouden door het volgen van de natuur als een bron van begeleiding en inspiratie. Hieronder volgt een verzameling citaten, spreuken en aforismen van hem.
Aanvaard de dingen waaraan het lot je heeft gebonden. Heb alle mensen lief wie het lot jou samenbrengt, maar dan ook met heel je hart.
Alles wat we horen is een mening, geen feit. Alles wat we zien is een perspectief, niet de waarheid.
Als het niet waar is, zeg het dan niet. Als het niet juist is, doe het dan niet.
Als iets moeilijk is voor jou, denk dan niet dat het voor iedereen onmogelijk is.
De aanleiding van woede is vaak veel minder erg dan haar gevolgen.
Beperk jezelf tot het heden.
Beslis van uur tot uur krachtig, gelijk een Romein en een mens betaamt, om wat er gedaan moet worden te doen met een onberispelijke en natuurlijke waardigheid, met humaniteit, onafhankelijkheid en rechtvaardigheid.
De dood is juist zo als de geboorte; een geheim van de natuur.
De enige rijkdom die voor altijd zal blijven is de rijkdom die je hebt weggegeven.
De mens die in harmonie met zichzelf leeft, leeft in harmonie met het universum.
De smaragd verliest zijn waarde niet bij gebrek aan lof.
Degene die de aandacht niet richt op wat zich afspeelt in de ziel van een ander, is niet ongelukkig; maar zij die de roerselen in hun eigen ziel niet nauwlettend volgen, moeten wel ongelukkig zijn.
Denk dat het niet de omstandigheden zijn die uw geest in beslag nemen. Het is alleen onze denkwijze erover die verwarring brengt.
Doe elke daad van je leven alsof het je laatste is.
Denk meer aan wat je bezit dan aan wat je begeert.
Elk mens is blij met iets anders. Ik ben gelukkig als mijn innerlijke kompas goed functioneert en zich niet afwendt van de mensen en hun lotgevallen, maar alles welwillend bekijkt en elk ding aanvaardt en gebruikt in overeenstemming met zijn waarde.
Elke dag heeft zijn eigen geschenken.
Er is maar weinig nodig om gelukkig te kunnen leven.
Graaf in uw innerlijk: Daar binnen is de bron van het goede, die steeds opnieuw zal opwellen, telkens als u graaft.
Het leven van een mens is wat zijn gedachten ervan maken.
Het onbereikbare na te streven is dwaasheid, maar toch kunnen domoren dat niet nalaten.
Je hebt macht over je geest, niet over de gebeurtenissen buiten jou. Besef dit en je zult kracht vinden.
Laat je nooit overrompelen. Toets een impuls die opkomt eerst aan de eisen van de rechtvaardigheid. Als zich een indruk vormt ga dan eerst na of deze betrouwbaar is.
Leef niet alsof je nog duizenden jaren voor je hebt. Het noodlot zit je op de hielen. Neem het er goed van zolang leven en kracht tot je beschikking staan.
Levenskunst ligt dichter bij de krijgskunde dan bij de danskunst.
Maak er een gewoonte van zorgvuldig te luisteren naar wat anderen vertellen en kruip, voor zover mogelijk, in de geest van de ander.
Men bestaat omwille van elkaar.
Neem blijmoedig afscheid van het leven, zoals een rijpe olijf valt, die de natuur zegent en dankbaar is jegens de boom waaraan zij groeide.
Nergens kan een mens zich rustiger en ongestoorder terugtrekken dan in zijn eigen ziel.
Niet alleen doen, maar ook laten, kan zonde zijn.
Pas je aan aan de dingen om je heen waartoe het lot je heeft veroordeeld en hou oprecht van je medemensen te midden van wie het lot je in het leven heeft geplaatst.
Tijd is een rivier, een niet te stuiten stroming van al het geschapene. Het ene is niet eerder zichtbaar dan op het moment dat het snel voorbij wordt gesleurd en het andere komt eraan drijven om op zijn beurt weer te worden weggeveegd.
Veracht de dood niet, maar aanvaard hem, daar ook hij een van de dingen is, die de natuur wil.
Vergeet niet, het is de geheime kracht, diep in ons weggeborgen, die onze drijfveren stuurt; daar komt die overredende stem vandaan, daar ligt de kern van het leven, daar, zouden we zelfs kunnen zeggen, is de mens zichzelf.
Verspil geen tijd meer met ruzie over wat een goed mens behoort te zijn. Wees er een!
Volmaaktheid van karakter houdt in dat je zonder beroering, verstarring of huichelarij, iedere dag doorbrengt alsof het de laatste was.
Voordat je spreekt, moet men van je gezicht kunnen aflezen wat je gaat zeggen.
Wanneer je een weldaad hebt bewezen en een ander heeft haar genoten, waarom zoudt je dan nog bovendien, zoals dwazen doen, een derde begeren: als weldoener geprezen te worden of dank te oogsten.
Wanneer je wakker wordt denk aan wat een kostbaar voorrecht het is om te leven; om te ademen, om na te denken, om te genieten, om lief te hebben.
Wat niet goed is voor de korf, is niet goed voor de bijen.
Wees tevreden met succes in zelfs de kleinste dingen. En bedenk dat zelfs zo’n resultaat geen kleinigheid is.
Wees tevreden met wat je bent.
Welke een klein deel van de eindeloze en onmetelijke tijd is een ieder van ons toegemeten. Het wordt zo snel door de eeuwigheid opgeslokt!
Wij zijn op de wereld om elkaar te helpen.
Wijd u geheel aan het vak, dat u gekozen en geleerd hebt, ook als is het nog zo eenvoudig, en vind er uw geluk in.
Zie in jezelf. Daarbinnen is een bron van het goede die nooit ophoudt te stromen, zolang je niet ophoudt jezelf te onderzoeken.
Zoals een molensteen alle soorten graan kan vermalen, zo moet een sterke ziel in staat zijn alle gebeurtenissen te accepteren.
LEES MEER OVER BOEKEN OVER DE STOA, STOÏCISME EN STOÏCIJNS LEVEN