Heracles (Hercules bij de Romeinen) was de grootste Griekse held. Hij is een van de eerste mythologische karakters in de Griekse kunst (al in de 8ste eeuw v.C.) en was de enige held die werd vereerd in heel Griekenland. Hij kan als voorbeeld dienen voor de problemen die helden konden geven aan de Grieken: hij oogstte bewondering als voortreffelijk individu, maar zijn daden waren ook vaak destructief en schandelijk.
To zijn spectaculaire prestaties behoren de twaalf werken, die hij als boete kreeg opgelegd door koning Eurystheus, omdat Heracles in een vlaag van waanzin zijn gezin had gedood. Hera had hem die waanzin bezorgd, omdat ze jaloers was op de verhouding van Zeus met Alcmene, Heracles’ moeder.
Heracles was berucht om zijn drank- en vraatzucht en zijn onbeheerste wellust (volgens de mythe zou hij in één nacht met de 50 dochters van koning Thespius hebben geslapen). Die wellust leidde ook tot zijn dood Uit wanhoop om Heracles’ genegenheid voor Iole, probeerde zijn vrouw Deianira zijn liefde terug te winnen met een liefdesdrankje dat giftig bleek te zijn. De stervende Heracles werd op een brandstapel gelegd, maar zijn vader Zeus bracht zijn lichaam vanuit de vlammen naar de Olympus, waar hij als enige held de onsterfelijkheid kreeg.
DE TWAALF WERKEN VAN HERACLES,
SOMS GEZIEN ALS EEN SYMBOLISCHE WEERGAVE VAN EEN WEG VAN INWIJDING
- De leeuw van Nemea. De leeuw die nemea onveilig maakte had zo’n taaie huid, dat geen wapen die kon doorboren. Heracles verdoofde hem met zijn knots alvorens hem te wurgen. Hij droeg de huid voortaan als bescherming.
- De hydra van Lerna. In de moerassen van Lerna hield de Hydra zich schuil, een veelkoppige waterslang. Als Heracles een van die koppen afsloeg, kwamen er twee voor terug. Nadat hij een kop had afgehouwen, schroeide hij de stomp, zodat ze niet meer kon aangroeien.
- Het everzwijn van Erymanthus. Heracles slaagde erin deze ever ana de ketting te leggen. Het beest was zo schrifwekkend, dat Eurystheus zich in een bronzen urn verstopte toen hij hem zag.
- De hinde van Cerynea. Heracles moest de hinde onbeschadigd vangen. Het dier met de bronzen hoeven en gouden hoorns leefde op de berg Cerynea en was gewijd aan de godin Artemis. Nadat hij de hinde een jaar lang had gevolgd, ving Heracles haar in een net.
- De vogels van Styphalus. Deze mensetende vogels hadden ijzeren snavels, klauwen en vleugels. Heracles verjoeg de vogels eerst van het Stymphalusmeer door de bekkens te slaan en doodde ze daarna met zijn pijlen.
- De stallen van Augias. De stallen van koning Augias waren nooit schoongemaakt. Heracles moest ze in een dag reinigen, wat hem alleen lukte door twee rievieren om te leiden door de stallen, zodat ze het vuil konden wegspoelen.
- De stier van Kreta. Deze dolle stier zette heel Kreta op stelten. Alleen Heracles wist khem te overmeesteren en levend te vangen.
- De merries van Diomedes. Diomedes voedde zijn wilde merries met mensenvlees. Heracles doodde Diomedes en gaf het lichaam te eten aan de merries, die daarna gemakkelijk te temmen waren.
- De gordel van Hippolyte. Heracles versloeg de amazonen, vrouwelijke soldaten, om de gordel te kunnen stelen van hun koningin Hippolyte.
- De runderen van Geryon. Geryon was een monster met drie lichamen die zijn vee liet bewaken door Orthus, een tweekoppige hond. Heracles doodde hen beiden en dreef het vee huiswaarts, onderweg de straat van Gibraltar scheppend.
- De appels van de Hesperiden. De appels werden gekweekt door de Hesperidische nimfen en bewaakt door een draak, die moest worden verslagen voordat de appels konden worden gestolen.
- Cerberus. Als laatste taak moest Heracles aan Eurystheus de driekoppige hond Cerberus laten zien, die de poorten van de onderwereld bewaakte. Hij worstelde met het beest en voerde hem voor Eurystheus. Daarna bracht hij hem weer terug bij Hades.
Bron: Wereldmythologie, hoofdredactie door Arthur Cotterell