Tag archieven: Coventry

Oog voor de wereld, reizende tentoonsteling over Jacob Böhme in Amsterdam in 2020

 

BESTEL OOG VOOR DE WERELD – DE VISIONAIRE DENKER JACOB BÖHME

Vanaf 14 december 2019 tot en met najaar 2020 was de tentoonstelling OOG VOOR DE WERELD – de visionaire denker Jacob Böhme te zien in Embassy of the Free Mind in Amsterdam (met sluitingen tijdens lockdowns). Daar zijn onder andere boeken van Jacob Böhme met diep symbolische afbeeldingen te zien. Tegelijk met de opening van deze expositie  verscheen het boek Oog in oog met Jacob Böhme van Rachel Ritman bij uitgeverij In de Pelikaan. Bij de tentoonstelling hoort het gelijknamige Nederlandstalige boek dat wordt uitgegeven door Sandstein Verlag. Hieronder volgt het Ten Geleide de Inhoudsopgave van deze fraai vormgegeven publicatie. 

BESTEL OOG VOOR DE WERELD – DE VISIONAIRE DENKER JACOB BÖHME

TEN GELEIDE

De mystieke filosoof Jacob Böhme (1575-1624, fakkeldrager van het Rozenkruis 7) geldt als één van de belangrijkste Duitse denkers. In vele opzichten doet de invloed van diens ideeën op literatuur, kunst, religie en filosofie zich nog tot op de dag van vandaag gelden. Zijn gedachtegoed heeft echter lange tijd niet de belangstelling gekregen die het verdiende. Honderd jaar na het begin an de protestantse reformatie speelde Böhme in op de behoefte aan een grondige spirituele en filosofische vernieuwing en probeerde hij in zijn geschriften religie en wetenschap met elkaar in overeenstemming te brengen. Böhme zag de mensheid als één geheel: hij geloofde dat alle mensen een gezamenlijke erfenis delen. Dat hij tolerantie voorstond en kritiek leverde op oorlog, geweld en het vervolgen van minderheden is meer dan ooit actueel. 

In 2014 ontstond het idee om de filosofie van Jacob Böhme toegankelijk te maken voor een breed publiek in de vorm van een tentoonstelling. Toen de Staatliche Kunstsammlungen Dresden (SKD) het verzoek ontvingen om een plan voor een dergelijke tentoonstelling te ontwikkelen, werd dit idee direct met een groot enthousiasme begroet. Er werd een internationale werkgroep gevormd van wetenschappers van naam die onderzochten hoe Böhmes gedachtegoed het beste gepresenteerd kon worden – zijn idee van menselijke vrijheid en verantwoordelijkheid, waarvan handelen volgens ethsiche principes en een respectvolle omgang met de natuur vanzelfsprekend deel uitmaken. 

Uit de kringen van experts konden de Böhme specialisten Lucinda Martin (Universiteit van Erfurt) en Cecilia Muratori (Universiteit van Warwick / Queen Mary Universiteit, Londen) worden aangetrokken voor het team. Samen met Claudia Brink, wetenschappelijk medewerker van de SKD, bedachten zij het concept voor de tentoonstelling ‘ALLES IN ALLEM. Die Gedankenwelt des mystischen Philosophen Jacob Böhme’, die in 2017 te zien was in de slotkapel van het Residentzschloss Dresden en veel bezoekers trok.

Vanaf het begin was het de bedoeling Böhme niet alleen in Dresden voor te stellen aan het grote publiek, maar ook in tentoonstellingen, om zo zijn internationale betekenis te eren. Dankzij de genereuze ondersteuning van zowel het Duitse Bondsministerie voor Buitenlandse Zaken als de Vrijstaat Saksen kon het team van tentoonstellingsmakers een reeks verdere tentoonstellingen ontwikkelen, te beginnen met de expositie ‘Light in Darkness’ in de kathedraal van Coventry in 2019. Deze tentoonstelling over Jacob Böhme, de denker die zich voortdurend sterk maakte voor geweldloosheid en verzoening, markeerde de zestigjarige stedenband tussen Dresden en Coventry – twee steden die uit ervaring weten hoe verwoestend oorlog is. 

De tentoonstelling ‘OOG VOOR DE WERELD : De visionaire denker Jacob Böhme’ in de Embassy of the Free Mind in Amsterdam belicht de bijzondere rol die Nederland heeft gespeeld in het behoed van Böhmes nalatenschap voor toekomstige generaties. In de zeventiende en achttiende eeuw bood vooral Amsterdam een veilige haven aan velen die vanwege hun geloofsovertuiging werden vervolgd. Onder hen bevonden zich ook lezers van de werken van Jacob Böhme met hun pleidooi voor gewetensvrijheid. Onze dank gaat uit naar de familie Ritman en de staf van de Embassy of the Free Mind die met ons hebben samengewerkt om deze tentoonstelling te organiseren die bijdraagt aan het behoud en de verspreiding van dit erfgoed.

Na de tentoonstelling in Amsterdam volgt een tentoonstelling in het universiteitsmuseum van Wroclaw, die de receptie van Böhme in Midden- en Oost-Europa tot onderwerp heeft. Daarna zal er een permanente presentatie over de mystieke filosoof Jacob Böhme worden ingericht in Görlitz, de staad waar hij het grootste deel van zijn leven woonde. Met het plan een permanente tentoonstelling ter ere van Jacob Böhme te realiseren in Görlitz, werken de Staatliche Kunstsammlungen Dresden aan één van hun kerndoelstellingen: de blijvende betrokkenheid van de musea bij de gehele Vrijstaat Saksen. Wij danken allen die ons bij onze doelstelling ondersteunen van harte.  

 

BESTEL OOG VOOR DE WERELD – DE VISIONAIRE DENKER JACOB BÖHME

INHOUDSOPGAVE

Ten geleide – Marion Ackermann

Voorwoord – Esther Ritman

Inleiding, Claudia Brink – Lucinda Martin – Cecilia Muratori

De schoenmaker die niet bij zijn leest bleef, het leven van de filosoof Jacob Böhme – Cecilia Muratori

Mythe en werkelijkheid, Jacob Böhme in portretten – Lucinda Martin

BÖHMES FILOSOFIE

De voornaamste begrippen uit het gedachtegoed van Jacob Böhme – Lucinda Martin – Cecilia Muratori

Scheppping – Lucinda Martin

Natuur – Cecilia Muratori 

Kosmos – Cecilia Muratori

Duisternis – Cecilia Muratori

Zondeval – Cecilia Muratori

Licht – Lucinda Muratori

Wedergeboorte – Lucinda Martin

Vrijheid – Lucinda Martin

BÖHME IN AMSTERDAM

Jacob Böhme in Amsterdam

De titel-illustraties van Michael Andreae met diens bijgevoegde inleiding op Jacob Böhmes verzamelde werken – vertaling en noten door Boudwijn Koole

Bibliografie

Fotoverantwoording

Colofon

LEES MEER OVER BOEKEN VAN EN OVER JACOB BOEHME