BESTEL ZIEN WAT BLIJFT, MYTHEN IN WERK EN BEELD
‘Kirke’, sprak ik, ‘hoe kan een zinnig mens
nu van zijn eten proeven en zijn drinken,
voor hij zijn trouwe makkers heeft bevrijd?
Wil je in ernst dat ik nu eet en drink,
bevrijd mijn makkers dan. Laat mij hen weerzien.’
Kirke nam dadelijk haar staf ter hand,
en deed de varkenskotten open.
Mensen veranderen in varkens. Dit gebeurt. Zij kunnen zich verlagen tot de lagere, dierlijke vormen door oorlog, hebzucht, macht.
Mensen kunnen zich verheffen tot hogere vormen door eigen wilsbesluit en met behulp van goede invloed.
Odysseus weet hoe hij kan voorkomen af te glijden naar de dierlijke staat. Op hem heeft Kirke geen vat. Hij laat zich bijstaan door een god.
Hermes: ‘Kijk. Zie je dit kruid? Dit is het kruid des levens. Met dit kruid kan niets je overkomen’.
Odysseus weet zich verbonden met dát wat groter is dan hij. Niet uit zichzelf alleen put hij de kracht om weerstand te bieden. Maar mede door ‘het kruid des levens’, een gave van de goden, ontdekt hij zijn god-menselijke waardigheid.
Bron: Zien wat blijft – mythen in werk en woord door Joop Mijsbergen en Ankie Hettema-Pieterse
