1 Cosmos Theoros voor buitenaards leven – Christiaan Huygens
Christiaan Huygens (1629-1695) is een van de belangrijkste wetenschappers aller tijden. Hij ontdekte dat Saturnus ringen heeft, vond het slingeruurwerk uit en deed baanbrekend onderzoek op het gebied van kansberekening, muziektheorie en zwaartekracht. Als eerste beschreef hij licht als een golf en berekende hij de snelheid van het licht. In 1695 voltooide Huygens Cosmotheoros, zijn eerste boek voor een algemeen publiek. In dit intrigerende werk neemt hij de lezer mee op reis door het zonnestelsel. Hij bespreekt de mogelijkheid van intelligent leven op andere planeten en speculeert over het bestaan van planeten buiten ons zonnestelsel. Zulke planeten werden pas driehonderd jaar na zijn dood ontdekt. Cosmotheoros was na verschijning een internationaal succes en heeft de tand des tijds glansrijk doorstaan. Huygens schreef deze bijzondere tekst in het Latijn. Aan deze eerste Nederlandse vertaling sinds 1699 is uitgebreide uitleg toegevoegd over de ontdekkingen die Huygens beschrijft en over kennis die na de zeventiende eeuw verkregen is. Dr. Daphne Stam is theoretisch natuurkundige, gespecialiseerd in onderzoek naar atmosferen van planeten in het zonnestelsel en erbuiten. Ze woont vlakbij het landgoed Hofwijck, het buitenhuis waar Huygens Cosmotheoros schreef.
2 Van Rekeningh in Spelen van Geluck – Christiaan Huygens en Wim Kleijne
In de zeventiende eeuw vroegen dobbelende en kaartspelende lieden zich af of er enige wetmatigheid te vinden was in deze ’spelen van geluck’. Zowel door Christiaan Huygens als door de franse filosoof en wiskundige Blaise Pascal zijn naar aanleiding van zulke vragen verhandelingen geschreven die geleid hebben tot het eerste ontstaan van de theorie van kansrekening en statistiek. De verhandeling van Huygens werd in 1660 gepubliceerd door de wiskundige Frans van Schooten die het opnam in een van zijn boeken. Dat was toen de eerste tekst die in het Nederlands verscheen over kansrekening en een van de eerste in de geschiedenis; de verhandeling heeft dan ook grote invloed gehad. In deze nieuwe uitgave is naast het origineel de tekst in hedendaags Nederlands weergegeven, vertaald en toegelicht door Wim Kleijne. Behalve de noten zijn een aantal vragen en opgaven toegevoegd die de tekst mede geschikt maken als keuzeonderwerp voor zelfstandige bestudering in het VWO.
BESTEL VAN REKENINGH IN SPELEN VAN GELUCK
3 Een eeuw van licht, het leven van Christiaan Huygens – Hugh Aldersey-Williams
Christiaan Huygens (1629-1695) woonde zijn laatste jaren in de prachtige villa Hofwijck, gebouwd door zijn vader – de dichter en diplomaat Constantijn Huygens (1596-1687) – een paar kilometer ten zuidoosten van Den Haag. In dat huis voltooide hij zijn verhandelingen over de werking van licht en van zwaartekracht, zette hij zijn telescopen op en speculeerde hij over leven op andere planeten. Christiaan Huygens was de grootste wetenschapper in het Europa van de zeventiende eeuw. Hij was een maker, een waarnemer en een denker en hij leverde een cruciale bijdrage aan de astronomie, optica en mechanica. Hij legde de grondslagen voor de moderne wetenschap en was in zijn theorieën zijn tijd en tijdgenoten ver vooruit. De Britse auteur en journalist Hugh Aldersey-Williams vertelt in Een eeuw van licht het verhaal van een van Nederlands belangrijkste maar onderschatte wetenschappers. Met die biografie neemt hij de lezer mee op reis door Huygens tijd en reconstrueert aan de hand van het werk van Huygens het ontstaan van de moderne wetenschap in Europa.
LEES MEER OVER EEN EEUW VAN LICHT
BESTEL EEN EEUW VAN LICHT EBOOK
4 De Huygens-Newton paradox – Bart van der Lugt
De Huygens-Newton paradox beschrijft de ogenschijnlijke tegenstelling tussen de licht theorieën van Christiaan Huygens en sir Isaac Newton. De oplossing van dit raadsel, dat fysici eeuwenlang heeft bezig gehouden, is zowel gezocht in de ontwikkeling van de wetenschap als in de persoonlijke geschiedenis van Christiaan en Isaac. Het boek bevat eveneens een beschouwing van Traité de la lumière en Opticks; de boeken waarin Huygens en Newton hun theorieën hebben vastgelegd.
BESTEL DE NEWTON-HUYGENS PARADOX
5 Huygens en Hofwijck, de vindingrijke wereld van Constantijn en Christiaan – Kees van der leer en Henk Boers
De buitenplaats Hofwijck en de bijzondere tuin eromheen zijn beide omstreeks 1640 ontworpen door de veelzijdige dichtermusicus-diplomaat Constantijn Huygens. Constantijns doel was om het menselijk lichaam in zijn tuin uit te beelden en zo een aards paradijsje te creëren naar Gods beeld en gelijkenis. Het was ook de plaats waar zijn zoon Christiaan diverse perioden uit zijn leven doorbracht en waar hij inspiratie opdeed voor zijn wereldberoemde ontdekkingen. Hij schreef op Hofwijck Cosmotheoros, zijn magnum opus over het heelal. Christiaan en zijn broer Constantijn junior hadden tevens contacten met filosoof en lenzenslijper Spinoza, die ook enige jaren in Voorburg woonde. Huygens en Hofwijck kijkt naar de zeventiende eeuw door de ogen van deze twee veelzijdige mannen en vertelt een verhaal over literatuur, kunst, muziek, politiek, het huis Oranje-Nassau, wetenschap en het leven op het landgoed. Ook wordt aandacht besteed aan de teloorgang van de buitenplaats in latere eeuwen en aan de nipte redding van het landgoed aan het begin van de twintigste eeuw, dat inmiddels de status van landelijk monument heeft verworven. Deze vernieuwde uitgave van het met de Ithakaprijs bekroonde boek is tevens uitgebreid met een herspelde versie van het originele hofdicht waarin Constantijn Huygens zijn tuin in 1653 bezong.