1 Herinneringen aan Socrates – Xenophon
De Atheense aristocraat Xenophon (ca. 430-355 v.Chr.) ontmoette Socrates in 404 v.Chr. en werd een van zijn leerlingen. Xenophon, die van nature praktisch en utilitaristisch gericht was, heeft Socrates zeker niet in alles begrepen, maar is ‘zijn’ Socrates steeds trouw gebleven. Zijn Apomnemoneumata Sokratous of Herinneringen aan Socrates getuigen daarvan. De eerste twee van de vier boeken weerleggen vooral de aanklacht tegen Socrates en behandelen verder de opvoeding van de jeugd; de laatste twee gaan over economische en politieke problemen. Vooral in de twee laatste boeken ontpopt Socrates zich als deskundige op vrijwel alle terreinen die in het omvangrijke oeuvre van Xenophon ter sprake komen en waarover hij afzonderlijke verhandelingen heeft geschreven: het beheer van bezittingen, de jacht, paardrijden, troepenopstelling enz. Plato, de briljantste leerling van Socrates, sloeg Xenophon waarschijnlijk niet hoog aan, want hij noemt hem nergens. Toch is de Socrates van Xenophon misschien wel meer de echte Socrates dan die van Plato. De Socrates van Xenophon is veel massiever, serieuzer en minder diabolisch dan de figuur die wij bij Plato aantreffen. Daarom zijn de Herinneringen aan Socrates een prachtige aanvulling – en misschien zelfs correctie – op het Socratesbeeld dat door Plato werd geschetst en dat dat van Xenophon al te zeer heeft verdrongen. In de vertaling van Cornelis Verhoeven.
BESTEL HERINNERINGEN AAN SOCRATES
2 Socrates op Sneakers, filosofische gids voor het stellen van goede vragen – Elke Wiss
Met Socrates op sneakers tackelt praktisch filosoof Elke Wiss de kunst van een goed gesprek. In een tijd waarin iedereen door elkaar roeptoetert en meningen al snel dezelfde waarde als feiten krijgen, is de verbinding vaak ver te zoeken. We proberen de ander eerder te overtuigen van ons gelijk dan dat we samen op zoek gaan naar wezenlijke antwoorden. Veel van onze gesprekken hebben daardoor meer weg van een debat dan van een dialoog. We praten liever dan dat we luisteren, voor vragen stellen hebben we geen tijd. En toegeven iets niet te weten is al helemaal geen optie. Hoe mooi zou het zijn als je op elk moment en in iedere situatie weet hoe je precies díé vraag stelt die leidt tot een goed gesprek? In Socrates op sneakers leert Elke Wiss je hoe je dat doet. Met Socrates en andere filosofen als bron van inspiratie laat zij zien waarom we zo slecht zijn in het stellen van goede vragen, én hoe we er beter in worden. Socrates op sneakers leert je de vaardigheden die nodig zijn om die vragen te stellen die verrassen en aan het denken zetten. Zodat we gesprekken voeren die leiden tot verdieping en verbinding. Met een ander, én met jezelf.
LEES MEER OVER SOCRATES OP SNEAKERS
3 Socrates – Ineke Sluiter
Socrates is de derde uitgave in de serie Elementaire Deeltjes. Deze beroemde Griekse wijsgeer was leermeester van Plato, uitvinder van de socratische methode en werd ter dood veroordeeld vanwege zijn filosofische ideeën. Ineke Sluiter verkent het leven en het gedachtegoed van een van de meest legendarische filosofen uit de geschiedenis. Ineke Sluiter is hoogleraar Griekse taal- en letterkunde aan de Universiteit Leiden en winnaar van de Spinozaprijs. Elementaire Deeltjes is een serie boekjes die kennis toegankelijk maakt voor een breed publiek.
4 Socrates, maak muziek – Jos Kessels
Zoals alle goede filosofie leert Socrates, maak muziek! de lezer de wereld opnieuw te bezien, met muziek als metafoor voor het leven. Voor Socrates staat muziek gelijk aan het zoeken naar harmonie. Harmonie ontstaat in het verzoenen van tegenstellingen, van het hoge en het lage, het heilige en het profane. Zo bezien is muziek een metafoor voor het leven. Jos Kessels laat overtuigend zien dat deze muzikale benadering een zinvolle aanvulling is op ons normale wereldbeeld. Of het nu gaat om een muziekstuk van Bach, het werk van andere grote geesten, zoals Immanuel Kant, Thomas Mann of Piet Mondriaan, of om een gesprek met familie of collega’s: steeds staat het vinden van harmonie centraal. Kessels toont hoe we moeten meebewegen op de muzikale bewegingen van de geest en leert ons motieven, contrapunten en wendingen te herkennen in argumenten.
LEES MEER OVER SOCRATES, MAAK MUZIEK
5 Het raadsel Socrates – Rico Sneller
Bij welke filosofische traditie je ook te rade gaat, overal kom je Socrates tegen. Sommigen noemen hem de vader van de filosofie, anderen zien hem als een leermeester in correct denken of morele moed. Zoveel tradities, zoveel Socratessen. En al die Socratessen zijn nog geloofwaardig ook. Rico Sneller presenteert een geschiedenis van de filosofie aan de hand van alle Socratessen die de filosofische traditie rijk is. Na Xenofons en Aristofanes’ Socrates bespreekt hij de Socrates van Hegel, Kierkegaard, Nietzsche, Strauss en Derrida. We zijn nog lang niet uitgepraat over Socrates. En wie Het raadsel Socrates leest al helemaal niet.
LEES MEER OVER HET RAADSEL SOCRATES
