Paul Boersma verzorgt de eerste lezing op Spirituele boekendag 2017, op zaterdag 9 september van 10.00 – 11.00 uur. Zijn onderwerp is actueel en van belang voor iedereen die belangstelling heeft voor religie: de eenheid van alle religies.
Paul Boersma (geboren 1948) had als eerste liefdes de filosofie en het schaakspel, waarmee hij ook zijn brood verdiende. In 1981 kwam hij met de Vipassana-meditatie in aanraking. Hij werd er diep door geraakt en heeft daarna zich er steeds voor ingezet als organisator, als leraar en als auteur. In december 2014 verscheen bij uitgeverij Asoka van zijn hand een metrische vertaling van de Dhammapada, een verzameling wijsheidsspreuken uit het klassieke boeddhisme. Onlangs vertaalde hij enkele boeken van auteurs van de zogenaamde Sophia perennis (Eeuwige wijsheid) waarin de eenheid van de religies zeer genuanceerd besproken wordt.
In het huidige tijdperk van globalisering dringt de vraag naar de verhoudingen tussen de religies zich vanzelf op. Het standpunt ‘mijn religie is de enige juiste’ wordt steeds minder houdbaar. De mening dat de religies elkaar opheffen, omdat ze elkaar uitsluiten, past goed bij de moderne religievijandige denkwijze en wint veld. Degenen die wel de waarde van religie inzien en in hun leven ervaren, springen, als ze niet de exclusieve waarheid opeisen, gewoonlijk snel naar de conclusie dat alle religies ‘op hetzelfde neerkomen’, een vage uitspraak die vaak meer op emotie dan op inzicht berust.
Weinigen weten dat er ook een vierde opvatting over de onderlinge verhouding van de religies bestaat, een die gebaseerd is op inzicht, met name op een volledig begrijpen van wat een spiritueel pad is. Deze opvatting is helder verwoord door iemand die door de bekende religiewetenschapper Huston Smith ‘de belangrijkste religie-auteur van de twintigste eeuw’ is genoemd, namelijk Frithjof Schuon(1907-1998).
Deze soefi-meester die ook christelijke leerlingen had is in ons land nog weinig bekend : De innerlijke eenheid van de religies is het eerste werk van hem dat in het Nederlands verschijnt. Zijn visie houdt in dat de esoterische benadering van religie (zoals bijvoorbeeld van de rozenkruizers) een juist begrip van de eenheid van de religies mogelijk maken. Hij schenkt onder andere aandacht aan esoterie en exoterie in het christendom en overeenkomsten tussen christendom en boeddhisme.
Het thema is niet alleen actueel maar ook tijdloos en van belang voor iedereen die belang stelt in religie, want het raakt aan essentiële vragen als: Wat is God? Wat is Nirwana? enz. Wie religie in enigerlei mate ernstig neemt komt vroeg of laat met het thema in aanraking.
Omgekeerd geldt: het besef (in enigerlei mate) van deze eenheid kan leiden tot een verinnerlijking en verdieping van eigen geloof en eigen praktijk. Onderwerpen die in de lezing aan bod komen: innerlijke tegenover uiterlijke religie, traditionele kunst, gnosis, metafysica, oecumene, religie en wetenschap.
Eén Geestelijk Huis!
Volgens het CIP gaan er tot 2030 maar liefst nog zo’n duizend kerken dicht! De geloofwaardigheid in het bestaan van kerken is sterk aan het dalen; de een acht ze verouderd; de ander staat er volmaakt onverschillig tegenover; weer anderen zijn zelfs vijandig gestemd tegen alles zich als kerk aandient. Velen praten en oordelen over de kerken zonder ze eigenlijk te kennen en zijn nauwelijks of in het geheel niet geïnteresseerd in de heelheid van de Kerk. De Boodschap van het Evangelie is blijkbaar niet meer geloofwaardig en daarom houden velen het voor gezien. Men is niet meer geïnteresseerd in kerken met hun, dikwijls verstikkende, dogma’s en geboden van mensen.
De kerkgeschiedenis leert ons dat de kerken de verdeeldheid en verscheidenheid zelf teweeggebracht hebben en daarom ook de oorzaak zijn van hun verval! Het druist geheel in tegen het wezen van de Kerk dat er verschillende kerken zijn en allerlei groeperingen. Allen blokkeren zij de weg naar één Tempel, heilig in de Here! Het feit dat de Bijbel ons telkens oproept één (Kerk) te zijn, betekent dat wij niet in gezapigheid mogen afwachten tot anderen ooit eens onze maatstaven aanvaarden. Wij zullen elkaar hebben te aanvaarden zoals Christus ons aanvaard heeft. Als die gezindheid bij ons leeft, dan kunnen we met vreugde stappen zetten op de weg naar ‘echte’ eenwording!
Langzamerhand zal het kerkvolk weten, dat de eenheid afgewenteld wordt op henzelf en als dat doel bereikt wordt, beleven ze het beste van wat de Here God graag heeft. Het kan tot stand komen door een juiste wilsovereenstemming en wederkerige liefde van de gehele geloofsgemeenschap, bezield door de Heilige Geest.
Er is vandaag de dag sprake van geestelijke armoede en daardoor dreigen velen af te vallen van de levende God. Als de joden in Mozes’ dagen zwaar werden gestraft wegens afval van de Here God, wat zal er dan kunnen gebeuren wanneer de christenen tot afval komen? ‘Want als God de echte takken (de joden) niet gespaard heeft, zal Hij u (de christenen) ook niet sparen’ (Rom.11:21).
Wat ons, christenen, vandaag te doen staat is niets anders dan doelbewust te gaan werken aan het herstel van de ene Kerk om vandaar uit te veranderen, te verbeteren en te vernieuwen, wat verward is. Geen dogmatische discussies meer over: doop, brood en wijn, de ambten, het huwelijk enzovoorts, maar verzoening, zodat we weer aan één Tafel kunnen aanzitten met de Heer van de Kerk.
Er moet nu eens ernst gemaakt worden met de totstandkoming van één Algemene Christelijke Kerk! Godsdienst die overeenstemt met de zeden, de mentaliteit en gewoonten van een volk, is dringend aan een geestelijke hervorming toe. Hopelijk dat onze theologen (schriftgeleerden) zich bewust worden dat, door het alles verzoenende Gebod van de Liefde, de godsdienstige tegenstellingen niet langer meer te handhaven zijn. ‘En wordt niet gelijkvormig aan deze wereld, maar wordt hervormd door de vernieuwing van uw denken'(Rom.12:2).
‘Laten we daarom niet meer praten over de eerste beginselen van de boodschap van Christus. Laten we overgaan tot de volwassen leer en niet nog eens de grondslagen leggen, zoals het zich afkeren van een levenswijze die op de dood uitloopt, het geloof in God, het onderricht over doopgebruiken, handoplegging, de opstanding van de doden en het eeuwige oordeel. Wij zullen dat doen, als God het tenminste toestaat’. (Hebr. 6 : 1 – 3).
‘Laat u met God verzoenen’ houdt ook in, dat wij om elkaar moeten verzoenen. Alle christenen, van hoog tot laag, zullen zich hun persoonlijke verantwoordelijkheid weer bewust moeten worden, want zij zijn de levende stenen van het ene Huis Gods. Als christenen zullen we ons moeten herenigen, maar dan wel op een verstandige en ordelijk manier. God houdt van orde. De weg van het geloof gaan:
Nu wij het gebroken Lichaam zien, bewaar ons er voor, Heer, dat wij onszelf beschouwen als onschuldigen en op anderen wijzen.
‘Bij U, Heer, is gerechtigheid, maar bij ons een beschaamd gelaat’.(Dan.9:7) Laten wij daarom bidstonden houden, voorbede doen, schuld belijden, ons buigen voor de Here, onze God, in de Naam van Jezus Christus. Maak er nu eens echt ernst mee en vervul het hartsverlangen van onze Heer, Jezus Christus: ‘Opdat zij allen één zijn en de wereld gelove en erkenne’.
Wij moeten weer eens laten zien dat wij verlosten zijn. God wil en mag gezien worden! Mooie woorden helpen echt niet meer. We zullen een persoonlijke beslissing hebben te nemen, een kiezen vóór of tegen Jezus’ verlangen om Zijn Kerk hier en nu gestalte te willen geven en zelf daaraan van harte mee te werken. Het is Ja of Nee! Gemeenschappelijk staan voor dezelfde zaak en alle geestelijke energie richten op het ene doel: één in Geloof, Hoop en Liefde. Zo simpel is dat!
Wij kunnen te groot(s) wezen voor God om te kunnen worden gebruikt, maar we kunnen niet te klein wezen. Als er één zondaar zich bekeert, is er vreugde in de Hemel. Wat mogen wij ons dan voorstellen als er twee, tien, honderden, ja, duizenden tegelijk zich zouden bekeren? Zouden wij hier beneden niet mogen delen in de vreugde van Boven? Opwekkingsprediking? Ja, natuurlijk! Met geestdrift over Hem spreken en getuigen, om Hém voor anderen weer tot een levende werkelijkheid te maken.
Ik beschouw de Heilige Geest niet als een kunstgreep, maar als het machtigste middel om harten te ontroeren en gevoelens van eenheid in Geloof, Hoop en Liefde op te wekken waardoor er een magnetische aantrekkingskracht kan uitgaan op de omgeving.
Als de verscheidenheid aan gaven en bedieningen weer normaal als genadegaven binnen de Kerk functioneren, ontstaan er weer ongekende mogelijkheden. Eerst als wij – christenen – ons laten transformeren tot één gemeenschap, dan kunnen we weer volop en voluit evangeliseren, want dan hebben we recht en reden van spreken en getuigen. De Boodschap wordt er alleen maar geloofwaardiger door indien allen, die in Jezus Christus geloven, zich onvoorwaardelijk overgeven om te doen wat hun Heer verlangt: ‘Opdat zij alleen één zijn!’.
Wij slaan de godsdienst die wij aanhangen nog steeds te hoog aan en Gods dienst aan ons, te laag!
Religieuze wetten, voorschriften en geboden van de kerkelijke instituten hebben nog nooit diegenen gehinderd, die besloten hebben er overheen te stappen. We zitten overigens niet te springen om iemand die ons een nieuwe godsdienst brengt, maar de mensen verlost van de vele godsdiensten en ze op het spoor weet te zetten van Gods geschiedenis en Zijn toekomst met hen.
‘Laat u ook zelf als levende stenen gebruiken voor de bouw van één geestelijk Huis!’ (1 Petrus 1:5)
Eén kudde, één herder
Herders, breng Mijn Huis op orde, maak het klaar,
gij moet zélf het voorbeeld geven, ga op weg,
‘Ik ben de Goede Herder’, en wat Ik zeg,
moet gij geloven en ook doen, want dat is waar!
Blijft niet stilstaan bij het oude, het verleden,
kijk niet aldoor achterom, ’t is voorbij.
richt u op de toekomst, let op Mij,
Ik ga iets nieuws beginnen, in het heden!
Het krijgt al vorm en het komt tot leven,
in hen die er oog voor hebben, verlicht
de weg gaan, die Ik zal wijzen, doelgericht,
zult gij er ook geen acht op geven?
Dan zal Ik de weg bereiden, Mijn Geest
uitstorten als milde regen over allen,
Mij openbaren aan duizendtallen,
hen nodigen op het Weder-geboorte-feest!
Nog and’re schapen heb Ik, die Mij niet kennen,
noch van Mij hebben gehoord, onbevrijdden,
ook die wil Ik roepen en ze leiden,
op weg naar God, de Vader van alle mensen!
(dool.haarlem@kpnmail.nl)