Het levensverhaal van de heilige Brigit van Kildare, Keltische godin, Maria van de Kelten

Een van de ontroerendste overleveringen over de vreedzame overgang van ‘heidens’ Keltendom naar christendom is het levensverhaal van de heilige Brigit van Kildare. De edelman Dubhtach uit Leinster koopt de schone slavin Broetsech. Hij wordt op haar verliefd en Broetsech wordt zwanger. Wanneer de echtgenote van Dubhtach dit verneemt, eist zij in haar jaloezie de onmiddellijke verkoop van het meisje. 

Terneergeslagen rijden Dubhtach en zijn slavin in een rijtuig langs het huis van een druïde. Deze merkt de wagen op en raakt met de inzittenden in gesprek. Hij voorspelt Dubhtach een wonderbaarlijke geboorte: ‘De kinderen van uw vrouw zullen de kinderen van uw slavin tot aan het einde der tijden dienen!’ Daarop keert het paar naar huis terug en Dubhtach houdt nu meer dan ooit van zijn slavin. 

Maar de woede van de echtgenote is niet te stoppen. Dubhtach moet tenslotte de slavin aan een druïde uit de clan van de Uí Néill verkopen. Deze druïde neemt Broetsech in zijn huis op. ’s Nachts, toen hij zijn huis binnenging, kwam er een heilige man en deze bleef bij hem te gast. Hij bad de hele nacht tot God en meermalen zag de druïde een vuurbol boven de plek waar de slavin sliep. 

De volgende ochtend sprak hij daarover met de filid. Later trokken de druïde en de slavin, die intussen een dochter ter wereld heeft gebracht, naar de provincie Connacht. Daar verschenen allerlei vreemde tekenen en vuurverschijnselen aan de hemel en de mensen uit de streek zeiden:‘Het meisje is vervuld van de Heilige Geest!’ 

Op een andere dag zag de druïde in zijn slaap twee priesters in witte gewaden, die olie over het hoofd van het meisje uitgoten en haar naar die gewoonte doopten. Een van de twee zei:’Ge zult dit meisje Brigit noemen’. Op een nacht, toen de druïde zoals zo vaak de sterren bestudeerde, zag hij een vuurzuil. Deze steeg omhoog uit de hut waar de slavin met haar dochter sliep. En hij riep een andere man erbij om te kijken en deze man zag hetzelfde. Na enige tijd verdroeg het kleine meisje het eten niet meer dat de druïde bereidde en zij moest zij na elke maaltijd overgeven. 

De druïde ontdekte na zorgvuldig onderzoek wat de oorzaak van haar zwakte was en hij sprak:‘Ik ben onrein, maar het meisje is vervuld van de Heilige Geest. Zij kan mijn voedsel niet aannemen.’ Hij zocht daarom een witte koe en bewaarde die speciaal voor het meisje. En een vrouw, genaamd Christiana, een aan het geloof toegewijde maagd, molk de koe. Het meisje dronk de melk van de koe en haar maag genas. En Christiana werd haar min. 

Zo groeide Brigit in het huis van de druïde op tot een jonge heilige. Bezoekers begroette zij met de woorden:‘Elke gast is Christus’. Op een dag liet zij een wonderbaarlijke vermenigvuldiging van boter zien. De verbaasde druïde wilde haar de boter en de twaalf koeien schenken. Maar het meisje zei:‘Laat de koeien maar rustig bij u blijven, maar geef mijn moeder haar vrijheid terug!’ Diep bewogen antwoordde de druïde: ‘Zie, ik schenk je de boter, de koeien en jouw moeder. Toen geloofde de druïde in de God van de christenen en hij liet zich dopen. De heilige Brigit verdeelde onder de armen wat de druïde haar gegeven had en zij keerde met haar moeder naar haar vader terug. 

Brigit werd door de Kelten als godin vereerd, als de moeder van drie goden. Ook onder de naam ‘Dana’ stond zij bekend. De godenstam van de Tuatha de Danann – de stralende goden – was naar haar vernoemd. Onder de naam Brigit werd de godin als helpster aangeroepen en vooral vereerd door de dichters, smeden en heelkundigen. 

De historische Brigit, de heilige, werd rond 455 na Christus geboren. Zij stichtte een eigen klooster: Kildare, dat ‘Kerk van de Eik’ betekent. Volgens de overlevering stond daar in het verleden een heiligdom, waarin druïdessen en jonkvrouwen haar ter ere een heilig vuur hoedden. De nonnen in het klooster hoedden een vuur dat tot aan de Reformatie is blijven branden. Op een korte onderbreking in 1220 na. In meer dan duizend jaar oude kronieken worden Brigits levensverhaal en haar wonderbaarlijke genezingen beschreven, alsook de talloze erenamen die zij kreeg, waardoor zij als de ‘Maria van de Kelten’ een bijzondere plaats kreeg direct naast St. Patrick, de patroonheilige van Ierland. 

Bron: Syllabus ‘Van wijsheidsstromingen naar innerlijke wijsheid’