Een reis langs de mysteriën, van het oude Egypte tot Carl Gustav Jung – boek van Jacob Slavenburg


BESTEL ‘EEN REIS LANGS DE MYSTERIËN’

Hieronder volgt een beschrijving, de inhoudsopgave en de inleiding uit het boek ‘Een reis langs de mysteriën van cultuurhistoricus Jacob Slavenburg. Op de omslag staat een afbeelding van het schilderij Jacobs Droom van William Blake

Er loopt een gouden draad door de cultuurgeschiedenis van de mensheid. Op de ‘reis langs de mysteriën’ neemt Jacob Slavenburg de lezer mee naar een deels verborgen geschiedenis die vaak in het geheim werd doorgegeven van ingewijde tot ingewijde. Wat was het mysterie van de heilige bruiloft? Wat vond er plaats tijdens de rituelen van Isis? Wat gebeurde er in de mysteriën van Orpheus, Demeter en Mithras? Welk geheim droeg Maria Magdalena met zich mee? Wie was Hermes Trismegistus en wat betekende de hermetisch gesloten geheimtaal van de alchemisten? Wat gebeurde er in de loges van vrijmetselaren en rozenkruisers? Dit rijk geïllustreerde boek probeert, met behulp van overgeleverd materiaal, antwoorden te vinden op al deze vragen. 

INHOUD

Inleiding

  1. Mythisch Egypte, magisch dodenboek en mysteriën van Isis
  2. Het kosmisch mysterie van Babylon, Gilgamesj en Inanna’s reis naar de onderwereld
  3. Het mysterie van de Heilige Bruiloft en de Grote Godin
  4. Griekse en Romeinse mysteriën, van Orpheus tot Mithras 
  5. De mysterieschool van Pythagoras en spirituele teksten van Griekse filosofen
  6. Bijbelse schepping, Joodse mystiek, Kabbala en de mysterieuze Lilith
  7. Twee wereldvondsten: Dode Zee-rollen en Nag Hammadi-geschriften
  8. De gnostische mysteriën, Koninkrijk en Bruidsvertrek
  9. Maria Magdalena, hoer of ingewijde?
  10. Katharen en het mysterie van de Graal
  11. Christelijke en Islamitsiche mystiek (Hildegard von Bingen)
  12. Dante’s reis door hel en hemelen en een klimtocht op de Mont Ventoux
  13. Hermetische openbaringen en het mysterie van de ziel 
  14. Het mysterie van de alchemie
  15. Magische mysteriën – Ficino, Paracelsus, Geheugenkunst en Engelenmagie
  16. De mysterieuze Rozenkruismanifesten en de Vrijmetselaars
  17. Over hemelreizen, mysteribeelden en magnetisme
  18. Blavatsky’s Geheime Leer en Rudolf Steiner’s Mysterie van Golgotha
  19. Geheime orden en esoterische bewegingen
  20. De Hermetische Orde van de Gouden Dageraad
  21. Carl Gustav Jung en het Mysterium Coniunctionis

Uitleiding

INLEIDING

Zolang mensenheugenis en bronnen aangeven is er bij de mens altijd de overtuiging geweest dat ‘alles van boven kwam’; dat alle gebeurtenissen op aarde afspiegelingen waren van kosmische gebeurtenissen. Ee zien dat nog terug in parallelle verschijnselen waarin ‘boven’ (de kosmos) verbonden wordt met de beneden (de aarde). Zo lijken de Egyptische piramiden gebouwd op het patroon van het sterrenbeeld Orion, alsof men van boven af de ‘schaduwen’ van de sterren markeerde. 

In oude scheppingsmythen is er bijna altijd sprake van een primaire hogere macht, waaruit goden en godinnen worden gevormd die de scheppers van aarde en mens zijn. Soms wordt die hogere macht zelf ook God genoemd, of nog juister Godin. Want de cultus van de Grote Godin (Grote Moeder) ging vooraf aan een reeks van al dan niet gehuwde goden. Een nog latere ontwikkeling is de aanbidding van één mannelijke God als schepper van hemel, aarde en mens. Voorbeelden van dit proces worden uitgebreid in dit boek beschreven.

De overgang van een matriarchale naar een patriarchale maatschappij gaat geleidelijk. Maar het beeld van een kosmische macht, een God of Godin, die aan het begin van de scheppin staat, blijft overeind. 

De kern van die oude mythen is de gedachte dat er eerst niets was, toen iets, lucht, pneuma, Geest. En uit Geest kwam stof, materie voort. Stof wordt dan beleefd als een ‘stolsel’ van geest. Dat is niet zomaar een esoterisch gedachtespinsel, de kern vinden we terug in de theory of the big bang: eerst was er hitte (vuur) dat bij afkoeling overgaat in gasvorming, verder stolt tot water en uiteindelijk in vaste materie.

Via mysteriescholen werden leerlingen vroeger ingewijd in de geheimen van het Zijn. Door middel van rituelen, symbolen en oefeningen werd men als het ware opgetrokken in de goddelijke sferen. Mysterieleerlingen ervoeren letterlijk midden in de nacht de stralende zon en stonden oog in oog met de onbewust geprojecteerde goden. Na dergelijke ervaringen was de mens niet meer wat hij eerst geweest was. Hij leefde in een hoger ethisch bewustzijn. 

Langzamerhand vervaagt deze manier van collectieve inwijding. wel vindt een overgang plaats van het collectieve naar het individuele. Mundane kosmologie wordt individuele horoscopen; collectieve heelkunst (zoals in de Per Ankh’s van Egyptische  tempels en Grieks-Romeinse Asclepiuscentra) wordt individuele geneeskunde.  

De sleutel op de mysteriën aller tijden is de verbinding van de mens met de kosmos. In de periode na de (historische) Verlichting is men de mens gaan zien als een louter biologisch wezen. Voor die tijd – en nou nog steeds in de esoterische filosofie – beschouwde de mens zich als een kosmisch wezen. Geschapen uit sterrenstof, afdalend van de hemel (kosmos) naar de aarde en na het tijdelijk aardse verblijf weer opgenomen in de kosmos. 

Via inwijdingen en rijke symboliek werd getracht deze weg tastbaar en bewust te maken. In oude verhalen over Hermes Trismegistus en Jesaja in voorchristelijke tijden tot aan Swedenborg in de 18e eeuw werd de ‘reis langs de hemelen’ als een inwijding gezien in een zinvol bestaan. Deze tijdloze ‘filosofie’ loopt als een draad van Ariadne door de cultuurgeschiedenis van de mensheid op diens veelvormige zoektocht naar de kern van het Zijn. Een weg van zoeken en tasten, van dwalen op soms absurde wegen, vaak weer oproepend tot nieuwe dogma’s, stellingen en schijnzekerheden en in het trachten het verleden op te roepen om het (soms krampachtig) te verbinden met het heden. We zullen dit alles tegenkomen op onze reis langs de mysteriën. 

BESTEL ‘EEN REIS LANGS DE MYSTERIËN’

LEES OVER DE BOVENSTAANDE BOEKEN VAN JACOB SLAVENBURG