BESTEL INTEGRALE VISIE OP HET LEVEN, GOD, HET UNIVERSUM EN ALLES

De integrale visie van Ken Wilber brengt samenhangend in kaart wat alle culturen – psychologisch, sociaal en spiritueel – met elkaar gemeenschappelijk hebben. Van de oude sjamanen en wijzen tot de meest recente ontdekkingen van de cognitieve wetenschap onderscheidt de integrale visie vijf fundamentele factoren die we ook in ons eigen bewustzijn kunnen waarnemen. Met behulp van de integrale visie kunnen we in het dagelijks leven gebruik maken van alle aanwezige hulpbronnen en onze persoonlijke groei versnellen naar een hogere, bredere en diepere manier van zijn. Ken Wilber is een van de meest gelezen en invloedrijkste Amerikaanse denkers van onze tijd, van wie je kunt zeggen dat hij een ware wereldfilosofie heeft gecreëerd. Hieronder volgt een gedeelte uit hoofdstuk 6.

We hebben gezien dat het tegenwoordig normaal is dat mensen zeggen ‘spiritueel maar niet religieus’ te zijn. De algemene gedachte is dat ‘religie’ duidt op institutionele vormen van religie – haar dogma’s, mythen, verplichte opvattingen, haar oude en vervaagde rituelen; terwijl ‘spiritueel’ verwijst naar persoonlijke waarden, bewustzijn van het heden, innerlijke werkelijkheden en onmiddellijke ervaring. Natuurlijk zijn sommige aspecten van religie spiritueel, maar institutionele religie lijkt inderdaad voor een groot deel oud en afgeleefd, een overblijfsel van premoderne tijden, of in elke geval prerationele ontwikkelingsstadia.

Geest kan betekenen het uit de eerste hand ervaren van een Zijnsgrond. Het kan alles betekenen wat iemands hoogste belang uitdrukt. Het kan om het even wat betekenen, waardoor leven iets van eenheid of transcendentie krijgt. Het kan je eigen diepste aard en toestand betekenen. We hebben veel van dit alles in hoofdstuk 5 onderzocht. […]

Een tamelijk uniek punt van de integraal-levenspraktijk is wat ‘De drie gezichten van de Geest’ of soms ‘Het een-twee-drie (of 1-2-3) van God’ wordt genoemd. Het idee is dat de Geest, terwijl hij zich manifesteert, vier kwadranten heeft, net als de rest van alle manifestatie, en dus kunnen we wanneer we aan de Geest denken, dit doen door gebruik te maken van de vier kwadranten (of eenvoudig de 1e-, 2e- en 3e-persoon perspectieven van de Geest).

• De Geest als 3e persoon verschijnt als een Groots Levensweb, de Totaliteit van het Bestaan begrepen als een Groots Het, een Groots Systeem van Alle Wezens, of Natuur met een hoofdletter N. Deze voorstelling van God werd benoemd door Spinoza.
• De Geest in de 2e persoon is een Groots Jij of Groots Gij, een Levende Intelligentie en Liefde die de grond en reden van alle bestaan is. De theïstische tradities van het Westen richten zich speciaal op dit gezicht van de Geest.
• De Geest in de 1e persoon is een Groots Ik of Ik-Ik, het Ik dat Getuige is van het Ik, het zuivere oneindige Zelf, het Atman dat Brahman is, het Grote Intellect dat op dit en elk moment je echte bewustzijn is. De Oosterse contemplatieve tradities richten zich speciaal op dit gezicht van de Geest.

Welk van die gezichten heeft gelijk? Allemaal natuurlijk. Het zijn de vier kwadranten – of drie gezichten – van de manifeste geest. Je kunt om het even welk van die perspectieven gebruiken dat goed aanvoelt voor je, maar er bestaat een bijzonder type integraal spiritueel bewustzijn dat voortvloeit uit het gebruiken van alle drie perspectieven of gezichtspunten, en dat is onze benadering. 

Je kunt God elk moment ervaren als 3e persoon ‘Het’, als 2e persoon ‘Gij’, of als 1e persoon ‘Ik’.

• Ik beschouw God als alles wat zich voordoet – de Grote Volmaaktheid van dit en elk moment.
• Ik aanschouw en onderhoudt me met God als een oneindig Gij, die mij alle zegeningen en algehele vergeving schenkt, en aan wie ik oneindige dankbaarheid en toewijding betoon.
• Ik vertrouw op God als mijn eigen Getuige en oorspronkelijke Zelf, het Grote Intellect dat één is met alles, en in deze altijd aanwezige, aangename en natuurlijke toestand ga ik verder met mijn dag.

Hieronder volgt een meditatie die vooral 1e-persoon-georiënteerd is. 

Neem nota van je huidige bewustzijn. Neem nota van de objecten die in je bewustzijn verschijnen – de beelden en gedachten die in je intellect opkomen, de gevoelens en gewaarwordingen die in je lichaam opkomen, die ontelbare objecten die zich om je heen in de kamer of de omgeving voordoen. Dit zijn allemaal objecten die in je bewustzijn verschijnen.

Denk nu aan wat vijf minuten geleden in je bewustzijn aanwezig was. Het merendeel van de gedachten is veranderd, het merendeel van de lichamelijke gewaarwordingen is veranderd, en waarschijnlijk is het merendeel van de omgeving veranderd. Iets is echter neit veranderd. Iets in je is nu hetzelfde als het vijf minuten geleden was. Wat is nu aanwezig dat vijf minuten geleden aanwezig was?

IK-BEN-heid. Het gevoel-bewustzijn van IK BEN-heid is nog aanwezig. Ik ben die altijd aanwezige IK BEN-heid. Die IK BEN-heid is nu aanwezig, ze was een ogenblik geleden aanwezig, ze was een minuut geleden aanwezig, ze was vijf minuten geleden aanwezig. 

Wat was vijf uur geleden aanwezig?

IK BEN-heid. Dat gevoel van IK BEN is een constante, zichzelf kennende, zichzelf herkennende, zichzelf bevestigende IK BEN-heid. Ze is nu aanwezig, ze was vijf uu geleden aanwezig. Al mijn gedachten zijn veranderd, al mijn lichamelijke gewaarwodingen zijn veranderd, mijn omgeving is veranderd, maar IK BEN is altijd aanwezig, stralend, open, leeg, helder, ruim, transparant, vrij. Objecten zijn veranderd, maar niet deze vormloze IK BEN-heid. Deze onmisbare en altijd aanwezige IK BEN-heid is nu aanwezig zoals ze vijf uur geleden aanwezig was. 

Wat was vijf jaar geden aanwezig? 

IK BEN-heid. Zoveel objecten zijn gekomen en gegaan, zoveel gevoelens zijn gekomen en gegaan, zoveel gedachten zijn gekomen en gegaan, zoveel drama en doodsangst en liefde en haat zijn gekomen, een poos geleven, en gegaan. Maar één is niet gekomen, en één ding is niet gegaan. Wat is dat? Wat is het enige dat nu aanwezig is in je bewustzijn waarvan je je kunt herinneren dat het vijf jaar geleden aanwezig was? Dit tijdloze, altijd aanwezige gevoel van IK BEN-heid is nu aanwezig zoals het vijf jaar geleden aanwezig was. 

Wat was vijf eeuwen geleden aanwezig?

Alles wat altijd aanwezig is, is IK BEN-heid. Iedere persoon voelt deze zelfde IB BEN-heid – omdat het geen lichaam is, het geen gedachte is, het niet de omgeving is, het niet iets is wat kan worden gezien, maar veeleer de altijd aanwezige Ziener is, de voortdurende open en lege Getuige van alles wat zich voordoet, in elke persoon, in elke wereld, op elke plaats, op elk tijdstip, in alle werelden tot het einde der tijden, is er alleen en altijd deze onmiskenbare en onmiddellijke IK BEN-heid. Wat anders zou je mogelijkerwijs kunnen kennen? Wat anders kent iemand, wie dan ook, ooit? Er is alleeen en altijd deze stralende, zichzelf kennende, zichzelf voelende, zichzelf overstijgende IK BEN-heid, nu, vijf minuten geleden, vijf uur geleden, vijf eeuwen geleden. 

Vijf millennia geleden?

Voordat Abraham was, BEN IK. Voordat het universum was, BEN IK. Dit is mijn oorspronkelijk Gezicht, het gezicht dat ik had voordat mijn ouders waren geboren, het gezicht dat ik had voordat het universum was geboren, het Gezicht dat ik had tot in eeuwigheid, totdat ik besloot weer eens verstoppertje te spelen en te verdwalen tussen de objecten van mijn eigen schepping. 

Ik zal nooit meer doen alsof ik mijn eigen IK BEN-heid niet ken of voel. 

En daarmee is het spel teniet gedaan. Een miljoen gedachten zijn gekomen en gegaan, een miljoen gevoelens zijn gekomen en gegaan, een miljoen objecten zijn gekomen en gegaan. Maar één ding is niet gekomen, en één ding is niet gegaan: het grote Ongeborene en het Onsterfelijke, dat de stroom van de tijd nooit betreedt of verlaat, een zuivere Aanwezigheid boven tijd, zwevend in eeuwigheid. Ik ben deze grootse, onmiskenbare, zelf kennende, zichzelf bevestigende, zichzelf bevrijdende IK BEN-heid. 

Voordat Abraham was, BEN IK.

IK BEN niets anders dan Geest in de 1e persoon, het ultieme, het sublieme, het stralende al-scheppende Zelf van de hele Kosmos, aanwezig in mij en jou en hem en haar en hen – als de IK BEN-heid die wij allemaal voelen. Omdat het totale aantal IK BENS, in heel het gekende universum, slechts één is. 

Wees altijd IK BEN-heid, dezelfde IK BEN-heid die je nu voelt, die de Ongeboren Geest zelf is die in en als jou schittert. Neem ook je persoonlijke identiteit aan – als dit of dat object, of dit of dat zelf, of dit of dat ding – altijd vertrouwend op de Grond van Alles, als deze grootse en volstrekt onmiskenbare IK BEN-heid, en sta op en ga verder met je dag, in het universum dat IK BEN creëerde.

Het is een nieuwe dag, het is een nieuwe dageraad, het is een nieuwe man, het is een nieuwe vrouw. De nieuwe mens is integraal, net als de nieuwe wereld. 

Bron: Integrale visie op het leven, God, het universum en alles door Ken Wilber

BESTEL INTEGRALE VISIE OP HET LEVEN, GOD, HET UNIVERSUM EN ALLES