BESTEL DE TEMPEL VAN DE GENEESKUNST – PARAGRANUM
Onlangs verscheen een nieuwe tweetalige uitgave (Nederlands en Duits) van misschien wel het belangrijkste geschrift van Paracelsus (fakkeldrager van het Rozenkruis 1, 1493-1541): Paragranum – De tempel van de geneeskunst. De inleiding, noten en vertaling van dit boek zijn verzorgd door Elke Bußler van uitgeverij De Woudezel. Dit werk gaat over de grondslagen van Paracelsus’ geneeskunst, die berust op het oude hermetische adagium: ‘Zo boven, zo beneden’ uit de Tabula Smaragdina oftewel: je kunt de mens, de microkosmos, alleen kennen aan de hand van de macrokosmos. Het boek Paragranum is de ideale instap om een Paracelsus-studie te beginnen, en voor wie al andere boeken van hem heeft gelezen, zullen misschien een aantal zaken op hun plaats vallen.
Het Paragranum gaat over de grondslag van zijn geneeskunst: de ‘vier zuilen’.
Deze zuilen zijn:
1. Filosofie en
2. Astronomie.
Deze twee wetenschappen zijn verbonden met de vier elementen:
de filosofie gaat over de elementen aarde en water, ofwel de aardbol; de astronomie over de elementen lucht en vuur, ofwel de hemelsfeer.
Wat dit met geneeskunst te maken heeft: volgens Paracelsus kun je de mens, de microkosmos, alleen leren kennen aan de hand van de macrokosmos. De mens, dat wil zeggen, het sterfelijk gedeelte van de mens, is tenslotte van de vier elementen gemaakt. Het is het oude hermetische adagium: “Zo boven, zo beneden.”
De filosofie biedt een ingang tot het fysiek lichaam van de mens, de astronomie tot zijn siderisch of astraal lichaam.
3. Alchemie. Deze kunst, door Paracelsus ook spagyriek genoemd, dient niet om goud en zilver te maken, maar om substanties uit de buitenwereld geschikt te maken als medicijn voor de mens. Dit gebeurt door er de stof van af te halen, zodat het arcanum, het niet-stoffelijke geneesmiddel, overblijft.
4. Ethiek. Paracelsus stelt een hele reeks eisen aan de arts, maar ook de patiënt moet geschikt zijn om de behandeling te ontvangen: “Wat er aan de kant van de patiënt nodig is: een natuurlijke ziekte, een natuurlijke wil, een natuurlijke kracht. Van deze drie hangt het af of de arts zijn werk kan voltooien.”
En over de taak van de arts: “De arts is door God geschapen om u te zeggen wie u bent, waardoor u gevangen en gebonden bent en waarmee u bevrijd kunt worden”. Nou, kom daar maar eens om bij je huisdokter!
