Comenius voorzag de komst van internet al in 1641


De beroemde theoloog en pedagoog Jan Amos Comenius voorzag de komst van internet al in het jaar 1641. Dat staat in het boek ‘Mysteriën en symbolen van de ziel’ dat in september 2017 verschenen is. Rembrandt schilderde een portret van Comenius (1592- 1670) toen deze
geleerde bejaard  was en in Amsterdam woonde (zie afbeelding). In zijn boek Via Lucis (de weg van het licht) uit 1641 beschrijft Comenius zeven wegen om tot kennis te komen Daarvan noemt hij er zes die hij kent en die in de geschiedenis na elkaar tot stand zijn gekomen: persoonlijke waarneming, het gesprek, publieksbijeenkomsten, het schrift, de boekdrukkunst en de zeevaart. De zevende weg kent hij niet, maar hij noemt het de zevende en grootste weg van het licht langs welke de stervelingen allen-alles-alom zullen zien wat hen tot gelukzaligheid noodzakelijk is. die omschrijving doet natuurlijk heel veel denken aan het internet zoals wij dat nu kennen.

Comenius schrijft: ‘Wat enkelingen, begaafd met een scherper verstand, alleen konden volgen, naderhand allen zullen kunnen bevatten, nadat de mysteriën van die dingen ontsluierd en aan het daglicht gebracht zijn, en dat het begrijpen ervan niet meer zo moeizaam zal zijn als het was, maar gemakkelijk, moeiteloos en plezierig, wegens de gemeenschappelijke harmonie die allen in alles getoond zal worden’.

In het laatste hoofdstuk van zijn nieuwste boek Mysteriën en symbolen van de ziel – een door de geest bezielde mens worden , essay 9, betoogt de auteur dat internet inderdaad een fantastisch instrument is om mensen te leren hoe ze tot het ware geluk kunnen komen, hoe ze verlicht kunnen worden door de geestelijke zon die alles en allen omvat en tegelijkertijd in alles en allen aanwezig is.

In hoofdstuk 14 van het genoemde boek, essay 5,  is te lezen dat internet en social media geweldige mogelijkheden bieden om mensen aan te sporen tot verinnerlijking, maar dat het daarbij wel van belang is te beseffen dat innerlijke groei niet online plaatsvindt, maar offline, in de stilte en de rust van het eigen innerlijk. Op internet is er geen vredige plek waar concentratie, meditatie en contemplatie hun wonderbaarlijke heilzame werking kunnen verrichten.